Nöbetçi Eczaneler
Bankacılık kesimi bu yıl faiz dışı gelirlerde süratli yükselişe geçti. Ticari ve gereksinim kredi faizlerine regülasyonlarla getirilen üst hudut ve kredi büyümesine yönelik hudut nedeniyle menkul değer tesis zorunluluğuyla karşı karşıya kalan bankacılık kesimi bu zorunluluktan kaçınmak için hizmet, kurul, sigorta üzere faiz dışı gelirlere yöneldi. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) datalarına nazaran bölümün faiz dışı gelirleri mayıs ayında geçen yılın birebir ayına nazaran yüzde 148 yükseldi. Net faiz gelirinin tıpkı devirdeki artışı ise yalnızca yüzde 3 oldu. Kamu mevduat bankalarının faiz dışı geliri yüzde 262,2 artarken net faiz geliri yüzde 16,6 azaldı.
Yeni iktisat idaresi öncülüğünde Merkez Bankası bankacılık kesimine yönelik uygulanan regülasyonlarda sadeleşme adımlarına başlasa da önlemler temel olarak yerini koruyor. BDDK’nın sadeleşme öncesini kapsayan dataları ise bölümün net faiz gelirinde yaşadığı kaybı faiz dışı gelirlerle yerine koymaya çalıştığını gösteriyor. Bankacılık bölümü kaynakları bankaların faizi yüksek enfl asyon ve yüksek mevduat faizlerinin bulunduğu ortamda çok yükseltemedikleri için sigorta, hizmet bedeli ve komite üzere faiz dışı gelirlerle para kazanmaya çalıştıklarını lisana getirerek bu tıp karların ise anında gelir olarak yansıdığına da işaret etti.
KAMU MEVDUAT BANKALARI FAİZ DIŞI GELİR ARTIŞINDA BİRİNCİ
BDDK mayıs bilgilerinde de bölümün toplam faiz dışı gelirlerdeki yükseliş dikkat çekti. Kredilerden alınan kurul, hizmet geliri, sigorta ve öteki gelirlerden oluşan faiz dışı gelirler bankacılık dalında toplam olarak mayısta geçen yıl mayısa nazaran yüzde 148 arttı ve 103 milyar liradan 255 milyar liraya yükseldi. Tıpkı devirde net faiz gelirleri ise yalnızca yüzde 3 arttı ve 217.3 milyar liradan 223.8 milyar liraya çıktı. Kamu mevduat bankalarının faiz dışı gelirleri geçen yıl mayısa nazaran yüzde 262,2 artarak 26.1 milyar liradan 94.6 milyar liraya ulaştı. Kamu mevduat bankalarının net faiz geliri ise yüzde 16,6 azaldı ve geçen yıl mayıstaki 68,4 milyar lira düzeyinden 56.9 milyar liraya geriledi. Yerli özel mevduat bankalarının faiz dışı geliri mayısta geçen yıl mayısa nazaran yüzde 95 artış gösterdi. 37.9 milyar liradan 73.9 milyar liraya yükseliş yaşandı. Net faiz gelirleri ise yerli özel mevduat bankalarının yüzde 3,65 arttı ve 72.4 milyar liradan 75 milyar liraya çıktı.
NET FAİZ GELİRİNDE YABANCI MEVDUAT BANKALARI DAHA HIZLI
Yabancı mevduat bankalarının faiz dışı gelirindeki yükseliş yüzde 115,6 ve geçen yıl mayısdaki 30.1 milyar liradan bu yıl mayısta 53 milyar liraya ulaşıldı. Net faiz geliri ise yabancı mevduat bankalarının yüzde 6,74 arttı ve 48.7 milyar liradan 52 milyar liraya yükseldi.
Bankacılık bölümünün faiz dışı gelirlerdeki artış trendi yalnızca mayıs ayına has değil. Bilhassa regülasyonların sıkılaştırıldığı bu yılın ocak ayından itibaren faiz dışı gelirler geçen yıla nazaran her ay yüzde 100’ün üzerinde artışa imza attı. Hatırlanacağı üzere geçen yılın sonunda evvel TL mevduat oranı gayesi yüzde 50’den yüzde 60’a yükseltilmiş, TL mevduat dönüşüm maksadı devreye alınmıştı. Akabinde mart sonunda zarurî karşılıklarda düzenlemeye gidilmiş, TL mevduat dönüşüm gayesi getirilmiş, mayısta ise gerçek kişi TL mevduat ek dönüşüm maksadı uygulanmaya başlanmıştı. Bankaların faiz dışı gelirleri ocakta geçen yıla nazaran yüzde 166,5, şubatta yüzde 146,7, martta yüzde 184,9, nisanda yüzde 156,1, artış gösterdi. Kamu mevduat bankalarının faiz dışı gelirleri ocakta yüzde 259,2, şubatta yüzde 229,7, martta yüzde 352,5, nisanda yüzde 274,7 yükselirken, yerli özel mevduat bankalarının ocakta yüzde 116,2, şubatta yüzde 96,6, martta yüzde 113,5, nisanda yüzde 97,5 artışa imza attıklarını bilgiler ortaya koydu. Yabancı mevduat bankalarının da ocakta faiz dışı gelir artışı yüzde 152,2, şubatta yüzde 135,7, martta yüzde 143,6, nisanda yüzde 128,9 oldu.
KAMU MEVDUAT BANKALARI 5’İNCİ AYDA GEÇEN YILI AŞTI
Şimdi yeni Merkez Bankası idaresi TL mevduat hedefl erinde indirime gitti, gerçek kişi dönüşüm ek amacını uygulamadan kaldırdı. Lakin yeniden de temel olarak regülasyonlar mevcut durumda. Bankacılık dalının bu yıl net faiz gelirlerinde bilançolara ziyan yazmasının da mümkün olduğunu söyleyen bankacılık bölümü kaynakları, sadeleşme sonrası temmuz ayından itibaren faiz dışı gelirlerde biraz gevşeme görülebileceğini lakin yüksek seyrin devam edeceğini vurguladı. O denli ki BDDK bilgilerine nazaran faiz dışı gelirlerde mayıs itibariyle dal geçen yılın tamamında elde ettiği gelirin yüzde 81,5’ine ulaştı. Kamu mevduat bankaları ise geçen yılın tamamında elde ettikleri faiz dışı geliri yüzde 124,6’sı ile geçmeyi başardı. Yerli özel mevduat bankaları geçen yılın faiz dışı gelirinin yüzde 58,3’üne, yabancı mevduat bankaları ise yüzde 77’sine ulaşmış durumda.
BANKACILIK HİZMET GELİRLERİNDE SÜRATLİ ARTIŞ
Bankacılık bölümünün faiz dışı gelirleri ortasında yer alan bankacılık hizmetleri gelirleri Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) bilgilerine nazaran bu yıl mayıs ayında 92.9 milyar liraya yükseldi. Geçen yıl mayıs ayına nazaran yüzde 111,65’lik artış yaşandı. Bankacılık hizmetleri gelirleri kalemi bu yılın başından itibaren geçen yıla nazaran süratli bir yükseliş ivmesi gösteriyor. Ocakta geçen yıla nazaran yüzde 138,2 artışla giren bankacılık hizmetleri gelirleri şubatta geçen yıl şubata nazaran yüzde 119,60, martta yüzde 114,93, nisanda ise yüzde 110,97 büyüdü. Yeniden faiz dışı gelirler içinde yer alan kredilerden alınan fiyat ve komiteler da tıpkı yolu izledi. Bu yıl mayısta kredilerden alınan fiyat ve kurullar 23.37 milyon liraya çıktı. Geçen yıl mayıs ayına nazaran artış yüzde 88,3 olarak hesaplandı. Kredilerden alınan fiyat ve kurullar ocakta geçen yıla nazaran yüzde 101,3, şubatta yüzde 95,6, martta yüzde 90 ve nisanda da yüzde 89 büyümüştü. Bankacılık dalının bankacılık hizmetleri gelirleri geçen yılın tamamında 136 milyar 453 milyon lira idi. Bu yılın birinci 5 ayında geçen yılın gelirlerinin yüzde 68’i aşıldı. Kredilerden alınan fiyat ve kurul gelirleri de 2022’nin tamamında 38 milyar 141 milyon lira idi. Yeniden yılın birinci 5 ayında geçen yılın gelirinin yüzde 62’sine erişildi.