Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada, Biden’ın “21. Yüzyıl Ticaretinde ABD-Tayvan Girişimi” müzakereleri kapsamındaki birinci uygulama mutabakatı yasasını imzaladığı bildirildi.
Biden ise yazılı açıklamasında, kelam konusu yasanın, Tayvan ile anayasal tasalara yol açan kimi ek ticaret mutabakatlarının müzakere edilmesine yönelik gereklilikleri de içerdiğini kaydetti.
İKİLİ BAĞLAR DERİNLEŞECEK
ABD ve Tayvan’ın “21. Yüzyıl Ticaretinde ABD-Tayvan Girişimi” müzakereleri çerçevesinde, gümrük yönetimi ve ticaretin kolaylaştırılması, âlâ düzenleyici uygulamalar, yolsuzlukla uğraş ile küçük ve orta ölçekli işletmeler üzere mevzularda mutabakata varılmıştı.
Söz konusu mutabakatla ABD’li işletmelerin Tayvan’a ve Tayvanlı müşterilere daha fazla eser sağlarken, bilhassa küçük ile orta ölçekli işletmeler için her iki pazarda da yatırım ve ekonomik fırsatları kolaylaştırabilecek daha şeffaf, kolaylaştırılmış düzenleyici prosedürlerin oluşturulabileceği kaydedilmişti.
Anlaşmanın, çalışanlar ve işletmeler için inovasyonu ile kapsayıcı ekonomik büyümeyi teşvik etmek emeliyle ticaret iştirakini derinleştireceği, ABD ile Tayvan ortasındaki ticareti geliştireceği tabir edilmişti.
ÇİN-TAYVAN ANLAŞMAZLIĞI
Çin’de İkinci Dünya Savaşı’nın akabinde çıkan iç savaşta Mao Zıdong liderliğindeki Çin Komünist Partisinin (ÇKP) 1949’da iktidarı ele geçirmesi ve Çin Halk Cumhuriyeti’nin kuruluşunu ilan etmesi üzerine Çan Kay-şek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (Kuomintag) üyeleri, Tayvan’a yerleşip 1912’de kurulan “Çin Cumhuriyeti” iktidarının Ada’da devam ettiğini ileri sürerek bağımsızlık ilan etmişti.
Bu teşebbüs Çin tarafından kabul edilmese de Tayvan temsilcileri, 1971’e kadar Birleşmiş Milletler (BM) Genel Şurasında Çin’i temsil etmişti. 1950’ler ve 1960’larda çok sayıda ülkenin diplomatik alaka tercihini Çin Cumhuriyeti’nden Çin Halk Cumhuriyeti’ne çevirmesinin akabinde 1971’de BM Genel Konseyinde yapılan oylamada Pekin hükümetinin Çin’in tek yasal temsilcisi kabul edilmesiyle Tayvan’ın milletlerarası örgütlerdeki pozisyonu belgisiz hale gelmişti.
Pekin idaresi, “Tek Çin” unsurunu benimseyerek Tayvan’ın kendi topraklarının kesimi olduğunu savunuyor. Çin, boğaz ve etrafındaki askeri varlığının yanı sıra Tayvan’ın fiili bağımsızlığının hukuksal bir statü kazanmasına, Tayvan hükümetinin dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik ilgiler kurmasına, BM’de ve öteki milletlerarası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor.
ÇHC, kendisini tanıyan ülkelerin Tayvan ile diplomatik bağlantılarını kesmesini koşul koşuyor.