Nöbetçi Eczaneler
İstanbul’un en eski yerleşim yerlerinden Fatih’te yılın birinci 7 ayında 24 bin 434 dilenci yakalanırken, dilencilerin yeni taktiklerinin marketten alışveriş yapanlara bir şeyler aldırtıp sonra eseri iade ederek paraya çevirmek olduğu tespit edildi.
Yardıma muhtaç oldukları mazeretiyle topladıkları para ve yardımlarla geçimini sağlayan dilenciler, zabıta ve güvenlik güçlerine sık sık yakalansalar da farklı usullerle insanların hislerini istismar etmeye devam ediyor.
İstanbul’un en eski yerleşim yerlerinden Fatih ilçesi, yerli ve yabancı turistlerin ağır olarak bulunması nedeniyle dilencilerin de en çok olduğu ilçelerin başında geliyor.
İstanbul Valisi Davut Gül’ün çocukların dilendirilmesine müsaade edilmeyeceğine yönelik açıklamalarının akabinde İstanbul’da dilencilere yönelik operasyonlar sürat kazanırken, AA takımı Fatih’te zabıtaların dilencilere yönelik uygulamasını takip etti.
Sultanahmet Meydanı’ndaki Dikilitaş etrafından uygulamaya başlayan zabıta takımı, bu bölgede kontrollerin sıkı olması nedeniyle orta sokaklarda çalışan dilenciler için harekete geçti.
Ekip, Kadırga semtinde evvel elinde mendille dilenen bir çocuğu, sokağın ilerisinde ise çocuğun annesini yakaladı. Dilendikleri fark edilince kaçmaya başlayan 2 çocuk, kısa bir kovalamacanın akabinde zabıta aracına alınırken, teneke meşrubat kutusu toplarken dilendiği için evvelden araca bindirilen bir kişi taşkınlık çıkararak inmeye çalıştı.
Yaya olarak sokak sokak gezen grup, kafe ve restoranların ağır olduğu caddede dilenen husus bağımlısı bir kişiyi de araca bindirerek başkalarıyla birlikte haklarında Kabahatler Kanunu uyarınca süreç yapılmak üzere Zabıta Müdürlüğüne götürdü.
AA muhabirinin Fatih Zabıta Müdürlüğünden edindiği bilgilere nazaran, takımlar rutin çalışmalarını ekseriyetle Eminönü Meydanı ve Kapalıçarşı üzere yabancı turistlerin ziyaret ettiği yerler ile Ayasofya Camii, Sultanahmet Meydanı ve Süleymaniye Camii üzere ibadethanelerin bulunduğu yerlerde ağırlaştırıyor.
Yaz aylarında İstanbul’a dilenmeye geliyorlar
İlçede en çok Suriye ve Tacikistanlı yabancıların dilendiği tespit edilirken, yaz aylarında Adana ve Gaziantep’ten dilencilerin “mevsimlik” olarak bölgeye geldiği belirlendi.
Uygulamaların yanı sıra vatandaşlardan gelen şikayetler üzerine de çalışmalar yapılırken, ilçede günlük ortalama 140, 2023 yılının birinci 7 ayında ise 24 bin 434 dilenci yakalandı, 542’sine Kabahatler Kanunu’nun “dilencilik” unsuru uyarınca 617’şer lira idari para cezası uygulandı.
Dilendirilen çocukların yanı sıra birçok dilencinin üzerinde kimlik taşımadıkları için haklarında cezai süreç uygulanamazken, 2023 yılında dilencilerin üzerinden çıkan 1 milyon 190 bin 707 lira 53 kuruşa, geliri mülkiyete geçirilmek üzere el konuldu.
Her gün ortalama 70 ila 140 ortasında dilencinin yakalandığı ilçede, Vali Gül’ün açıklamalarının akabinde dilenci sayısında azalma olduğu tespit edildi.
Üzerlerinden döviz ve yüklü ölçüde para çıkıyor
Gün içinde önlerinde birkaç madeni parayla dileniyormuş izlenimi veren birtakım şahısların üzerinden çıkan ölçüler vakit zaman zabıta gruplarını de şaşırtıyor.
Ekibin 25 Nisan 2022’de Fevzipaşa Caddesi’nde dilendiğini tespit ettiği yaşlı bir erkeğin üzerinden 1302’si dolar olmak üzere toplam 62 bin lira çıktı. Tıpkı caddede dilencilik yaptığı gerekçesiyle 9 Eylül 2022’de yakalanan bir öteki yaşlı erkeğin üzerinde 74 bin 580 lira ve 3 bin 760 dolar bulundu. Yaşlı dilencinin paraları gömlek ve ceketinin ağzını diktiği ceplerine sakladığı tespit edildi.
Çoğu dilenci ise yakalanırlarsa topladıkları paralara el konulmasın diye üzerlerinde çok para bulundurmuyor. Kiminin parasını bölgede tanıdıkları esnafa bırakıp gün sonu muhakkak bir kurul karşılığında geri almak üzere zula yaptığı, grup halinde çalışan kimi dilencilerin ise topladıkları parayı makul aralıklara etraflarında kendilerini bekleyen bir şahsa emanet ettiği belirlendi. Paraları biriktiren bu emanetçi şahsa de kanun kapsamında süreç yapılıyor.
Yöntemleri toplumsal medya sayesinde açığa çıkıyor
Dilencilerin para toplamak ve yakalanmamak için verdikleri uğraşlar artık toplumsal medya sayesinde açığa çıksa da bilhassa turistleri maksat aldıkları taktikler değişmedi.
Hedefe koydukları kişiyi ardına alacak halde başında simit tepsisi taşıyarak yürüyen dilenci, birden kendini yere atıyor. Simitler etrafa saçılırken, dilenci evvelden alnında yahut ağzının kenarında oluşturduğu yarayı kopararak düşmenin tesiriyle yaralanmış izlenimi veriyor. Bu haliyle kendisini acındıran dilenci, turistten aldığı paranın akabinde bir sonraki amacını bekliyor.
En eski metotlardan biri olan düşen boyacı fırçası taktiği de hala dilenciler tarafından kullanılıyor. Amaçtaki kişinin önüne ayakkabı fırçası düşürmüş üzere yapıp yoluna devam eden dilenci, yardımcı olmak için fırçayı kendisine geri getiren turiste ısrarla parasız ayakkabı boyamayı teklif ediyor. Ayakkabısının tozu fırçayla alınan turist karşılığında istenen parayı vermek zorunda bırakılıyor. Dilenci bu sırada yakalandığı takdirde hakkında süreç yapılırken, içinde hiçbir gereç bulunmayan boyacı sandığı imha ediliyor. Dilenciler bu formülü, çok bilindiği için orta sokaklarda yalnız turistleri amaç alarak uyguluyor.
Son vakitlerde çöp yığınlarının içinde yiyecek arıyormuş üzere yapıp etraftakilerden para isteyen dilencilerin sayısı da bir epey fazla. Yanında pak poşette getirdiği ekmeği, çöpün yanında oturup yiyen bilhassa bayan dilenciler, kendisine acıyan vatandaşların parasını alıyor. Kafe ve restoranların ağır olduğu bölgede gezen dilenciler ise burada oturan vatandaşlardan kendilerinin aç olduğunu tabir ederek para istiyor.
Dilencilerin en yeni usulü ise marketlerde alışveriş yapan insanlara besin gereksinimleri olduğunu söyleyerek dilenmeleri. Daha çok yaşı küçük çocukları aracılığıyla bu tekniğe başvuran dilenciler, çok gereksinimleri olduğunu söyleyerek ekseriyetle 5 litrelik sıvı yağ üzere eserleri vatandaşlara satın aldırıyor. Dilenciler, bu eserleri daha sonra bir biçimde iade edip parasını alıyor.