Nöbetçi Eczaneler
Birleşmiş Milletler Etraf Programının (UNEP) 1972’de aldığı kararla 5 Haziran “Dünya Etraf Günü” olarak kutlanıyor.
Fildişi Kıyısı’nın mesken sahipliği yaptığı ve Hollanda’nın da takviye verdiği bu yılki aktifliğin odak noktası, plastik kirliliği ve plastiğin ülkeler, bireyler ve kurumlarca sürdürülebilir kullanılması olacak.
Bu sene 50’ncisi düzenlenecek aktiflik öncesi UNEP, plastik kirliliğine tahlil emeliyle rapor yayımladı.
Küresel çapta plastik kirliliğinin önlenmesi için tahliller önerilen raporda, kelam konusu kirliliğin azaltılmasının ekonomik yararlarına dikkat çekildi.
Raporda, 2040’a kadar plastik kirliliğini yüzde 80 azaltabilmek için evvel gereksiz plastik üretiminin azaltılmasının ehemmiyetine işaret edilerek, bu kapsamda 3 etaplı pla önerildiği belirtildi.
İlk evrede, plastiğin tekrar kullanılması tavsiye edilen raporda, tekrar doldurulabilir şişeler ve depozito uygulamalarının hayata geçirilmesiyle 2040’a kadar kirliliğin yüzde 30 azaltılmasının hedeflendiği kaydedildi.
Plastik atıkların geri dönüştürülmesi temeline dayanan ikinci evrede, geri dönüşümün karlı ve uygulanabilir hale gelmesi durumunda geri dönüştürülebilir plastik oranının yüzde 21’den yüzde 50’ye çıkartılabileceği vurgulandı.
Son etapta da plastik ambalaj üzere eserlerin yerine kağıt ya da geri dönüştürülebilir gereçler kullanılarak plastik kirliliğinde yüzde 17’lik bir ek düşüş sağlanabileceği aktarıldı.
– 3,25 TRİLYON DOLAR DAHA TASARRUF EDİLMESİNE İMKAN TANINACAK
Raporda, plastik kirliliğini azaltmayı öngören planın uygulanması durumunda 1,27 trilyon dolar tasarruf sağlanmasının öngörüldüğü söz edildi. Plastik kirliliğinin etrafa, sıhhate ve havaya vereceği ziyanların azaltılmasıyla 3,25 trilyon dolar daha tasarruf sağlanabileceğine dikkat çekildi.
Böyle bir değişimin ise 2040’a kadar, birçok az gelişmiş ülkelerde olmak üzere, 700 bin istihdam artışına yol açabileceği vurgulandı.
UNEP İcra Yöneticisi Inger Andersen, “Plastiği üretme, kullanma ve atma formumuz, ekosistemimizi kirletiyor ve iklimi bozarak insan sıhhati açısından risk oluşturuyor.” tabirini kullandı.
Andersen, UNEP raporunun, plastikleri ekosistemden ve bedenden uzak tutacak bir yaklaşım benimseyerek bu riskleri kıymetli ölçüde azaltmaya yönelik bir yol haritası ortaya koyduğunu belirtti.
– MIKROPLASTİKLER ETRAF VE INSAN SIHHATİNİ TEHDİT EDİYOR
Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) Türkiye Mukim Temsilcisi Louisa Vinton, AA muhabirine yaptığı açıklamada, plastiklerin, ekosistemleri ve insan sıhhatini direkt olumsuz etkilediğini, plastiklerin, çözündüğünde mikroplastik ve öteki ziyanlı unsurlarla suya, toprağa ve deniz eserlerine tehdit oluşturduğunu aktardı.
Vinton, Ellen MacArthur Vakfının bilgilerine nazaran, plastik kirliliğinin bu oranda devam etmesi halinde 2050’ye gelindiğinde okyanuslarda balıklardan daha çok plastik bulunacağı ihtarında bulundu.
– “PLASTİK ATIKLAR KONUSUNDA ÜLKELER BİR ORTAYA GELMELİ”
Plastik atıklarla çaba için ülkelerin bir ortaya gelmesi gerektiğine işaret eden Vinton, “Bu tıp milletlerarası uğraşların, dünya atmosferindeki ozon deliğinin küçültülmesine kıymetli ölçüde yardımcı olan en başarılı milletlerarası mutabakatlardan Montreal Protokolü üzere birçok başarılı örneği var. Plastik kirliliğinin azaltılması için de benzeri uğraşlara muhtaçlık var.” değerlendirmesinde bulundu.
Vinton, plastiklerin, üretim sırasında yahut atıklardan kaynaklanan emisyonlar nedeniyle iklim değişikliği ile ilişkilendirildiği ve üretim sürecinde birçok toksik kimyasal maddeyi bir ortada bulundurduğunun altını çizdi.
UNDP Türkiye Mukim Temsilcisi Vinton, kalıcı özellik göstermeleri sebebiyle etraf ve insan sıhhatini olumsuz etkileyen hususların kullanılmasına yasaklama ve sınırlama getiren Stockholm Sözleşmesi’nin çok sık kullanılan bir plastikleştirici olan UV-328’i listesine eklemesini “kritik” bir adım olarak nitelendirdi.
Plastik kirliliğine karşı milletlerarası gayretlerin Birleşmiş Milletler Etraf Meclisinin (UNEA) bu hususta kıymetli siyasetler belirlemesiyle 2014’ten beri ivme kazandığını söyleyen Vinton, şunları kaydetti:
“UNEA, 2022’nin başında Kenya’nın Nairobi kentinde yaptığı müzakerelerin akabinde 2 değerli karar aldı. Bunlardan birincisi, plastik kirliliğinin sona erdirilmesi için 2024’e kadar yürürlüğe girecek memleketler arası yasal bağlayıcılığı olan bir karar, ikincisi de atıklar konusunda bir panel kurulmasına yönelik yapılan bir muahede oldu.”