Nöbetçi Eczaneler
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan; Suudi Arabistan, Katar ve BAE’yi kapsayan Körfez çeşidi dönüşünde, ortalarında Ülke TV Genel Yayın Direktörü ve Haber7 Müellifi Hasan Öztürk ile Ülke TV’de yayınlanan “Sıradışı” programının sunucusu Turgay Güler’in de olduğu gazetecilerin sorularını yanıtladı.
NATO DORUĞU VE TÜRKİYE’NİN KONUMU
SORU: Vilnius ziyareti, Batı ile bağlarda bir “restorasyon” olarak algılandı daha çok. Körfez ziyaretiniz de hayli müspet bir gündemle gerçekleşti. Üç kıymetli ülkeye gerçekleştirdiğiniz ziyaret, bu manada hem Vilnius Tepesi’nde hem bu ziyaretiniz bağlamında Türk dış siyaseti açısından nasıl değerlendirirsiniz? Yeni periyodun, Türkiye Yüzyılı’nın dış siyasetini? Aslında üç sene evvel siz “Düşmanlarımızı azaltacağız, dostlarımızı artıracağız.” tabirini kullanmıştınız. Bu birebir vakitte dış siyasetimizin bir sürekliliği midir?
CEVAP: Olağan ki düşmanları azaltmak, dostları ise çoğaltmak bizim siyasetimizin bir yol haritası. Bunu devam ettiriyoruz. Vilnius’ta bunu çok açık net gördüm. Orada kimlerle, nasıl görüşmeler yaptığımızı sizler de müşahede ettiniz. Şayet bu olmamış olsaydı bizim kimi ülkelerle hiç görüşme yapmamamız gerekirdi. Biz, bu görüşmeleri yaparken bir şeyi ispat ettik. O da neydi? Düşmanı azaltmak, dostu çoğaltmak çabası içerisindeyiz. Şayet Türkiye, bir güç kazanıyorsa bu gücü bu siyasetleriyle kazanıyor. Bundan sonraki süreçte de bu biçimde devam ederek, bölgesel ve global güç olmanın adımlarını atmaya devam edeceğiz.
Türkiye, bölgesel ve global arenada değerli bir aktör, oyun kurucu bir ülke. Global sorunlarda kararsızlığın hakim olduğu bir atmosferde, ülkemiz istikrarlı idaresi ve siyasetleriyle öne çıkıyor. Her problemde insanı merkeze alan, insan onurunu muhafazaya çalışan Türkiye; Batı, Ortadoğu, Uzakdoğu, Afrika ve Arap coğrafyasıyla tıpkı anda dostluk alakaları kurabilen yegane ülkedir. Biz birinci günden itibaren prensipli ve kararlı bir dış siyaset yürütüyoruz. İhtilaflı mevzuları tahlile kavuşturarak, ilgileri güçlendirmeyi iktidara geldiğimiz birinci andan itibaren savunuyoruz. Münasebetleri güçlendirme, yeni dostlar kazanma süreçlerini “restorasyon” olarak göremeyiz.
Türk dış siyaseti her vakit ulusal çıkarlarını, menfaatlerini temel alan bir eksendedir. Dün böyleydi, bugün de bu türlü, yarın da bu türlü olacak. Bizim dostluğumuzu kazanan ya da kazanacak öbür ülkeler için yeni bir periyodun başlangıcı diyebiliriz.
İSVEÇ’E YAKILAN YEŞİL IŞIĞIN KURALLARI VAR
SORU: Yeşil ışık yakıldı NATO Tepesi’nde. Ancak bunun bir de Meclis onay süreci var. İsveç’in kat ettiği yol, attığı adımlar ve AB takviyesi kelamı sizce Meclis’te kâfi olacak mıdır?
İkinci sorum da Yunanistan’la ilgili. Yeni bir devir başlıyor dediniz. İlerisi için Atina’dan nasıl bir beklentimiz var? Zati silahsız olması gereken adalarda, burada bir kat edilecek yol, ivme kazandırır mı?
CEVAP: Bunu Sayın Başbakan Miçotakis ile çok açık, net konuştuk. Yani bu adaların silahlandırılması sorununu. Gerçekten bahisle ilgili Dışişleri Bakanım kendi muhatabıyla da bunları konuştu, konuşuyor ve konuşacak. Tabii bu iş yalnızca Yunanistan’dan kaynaklanmıyor, malum Beyaz Saray’daki dostları ve lobi, daima olarak bunları tahrik ediyor. Bu tahrik sonucunda de vakit zaman dilek edilmeyen durumlar meydana geldi. Dışişleri Bakanımız Hakan Beyefendi kendi muhatabıyla görüşüyor, Danışmanım Çağatay Kılıç’ın Miçotakis’in özel temsilcisiyle olan münasebetleri bu süreci çok daha farklı kılacaktır. Bunu da hızla aşacağımıza inanıyorum.
İsveç’in NATO üyeliğiyle ilgili düzenleme Meclis’e sevk edildiğinde, süreç TBMM çalışma takvimine nazaran hal alacak. Görüşmelerimizde İsveç tarafının verdiği kelamların, garantilerin takipçisi olacağız. İsveç’in atacağı adımlara nazaran de biz harekete geçeriz. NATO’nun en güçlü ikinci ordusuna sahip, NATO’nun adeta lokomotifi Türkiye’nin Avrupa Birliği üyeliği de Birliğe canlılık ve güç katacaktır. İsveç’in, ülkemizin üzerinde hassasiyetle durduğu terör örgütleriyle çaba ve teröristlerin iadeleri konusunda somut adım atması kendi lehine olacaktır. Verilen kelamların, garantilerin yerine getirilmesini bekliyoruz.
MISIR’LA YENİ YOL; LİBYA’YLA İŞTİRAKİ GENİŞLETME
SORU: Mısır ile ilgilerin düzelmekte olduğu bir periyotta bu cinsiniz gerçekleşti. Aktüel ekonomik çerçeve pek olumlu. Bu çerçevenin dışında nasıl sonuçlar bekleyebiliriz? Mesela Doğu Akdeniz jeopolitiği ve Mavi Vatan’a dair sıkıntılarda Yunanistan, İsrail ve Mısır’ın mevcut durumlarını dikkate aldığımızda Körfez çeşidinin tesirleri nasıl olur?
CEVAP: Bu Körfez ziyaretimde başkanlarla yaptığımız özel görüşmede gördüm ki Mısır konusunda attığımız adım onları önemli manada şad etmiş. Hepsi de bize teşekkür etti. Yani Mısır ile büyükelçilerin atanmış olması, bizler için bölgede yeni bir gelişmenin olması durumudur. Bundan ötürü şad olduklarını gördüm. Artık gerek bakan arkadaşlarımız gerek iş insanlarımız Mısır ile alakalarını geliştiriyorlar. Mısır ile bağlantıların geliştirilmesi bilhassa ekonomik potansiyelimizi de önemli manada artıracaktır. Bir de Libya ile doğal gaz noktasında attığımız adımlar, aldığımız uzaklıklar var. Bu da birilerini rahatsız etmişti. Bu gelişmelerle birlikte Türkiye’nin Mısır ile bağları çok daha farklı bir formda gelişecektir. Önümüzde Libya’ya inşallah bir ziyaretim olacak. Libya ile birlikte tahminen Kuzey Afrika’da kimi ülkelere de bir ziyaret tipi düzenleme durumumuz olabilir. Bu ziyaretleri yapmadan ara almamız mümkün değil.
BAE, KATAR VE SUUDİ ARABİSTAN’LA YAPILAN EKONOMİK GÖRÜŞMELER
SORU: Dış siyaset boyutuna değiniyoruz lakin ekonomik boyutu biraz daha merak ediyoruz efendim. Dubai ile imzalanan 50,7 milyar dolar aslında çok kıymetli, kamuoyunda konuşuluyor. Suudi Arabistan ve Katar boyutuyla ilgili verebileceğiniz bir sayı kelam konusu olabilir mi? Öte yandan biraz daha detayını rica edebilir miyiz? Zira DEİK Lideri, bu ziyaret öncesinde ön temasların gerçekleştirildiğini aktarırken üçüncü ülkelerin de yatırım gayesi olabileceğini söz etmişti, bilhassa Afrika’yı vurgulayarak. Biraz daha siz bilgilendirebilirseniz seviniriz.
CEVAP: Suudi Arabistan ve Katar’ın da Birleşik Arap Emirlikleri üzere attığı ve atacağı, iş insanlarımızla yaptıkları görüşmeler var. Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed Bin Selman ile yaptığım ikili görüşmede oranın da çok önemli bir potansiyeli bulunduğunu, adımlar atılacağını şahsen kendileri söz ettiler. O toplantıyı Dışişleri Bakanımız Hakan Beyefendi ile birlikte Veliaht Prens Muhammed Bin Selman ile yaptık. Oradan da doğrusu önemli manada umutluyuz. Katar ile ilgilerimiz olumlu seyretmeye devam ediyor. Orada da Katar Buyruğu Pir Temim, adımları atmaya devam edeceklerini söyledi. Malum en değerli adım da zelzele devrinde 10 bin konteyner göndermeleri oldu. Dünya Kupası’nda kullandıkları konteynerleri zelzele bölgesinde sağlıklı bir formda dağıttık, bölgeye yerleştirdik. Bundan sonraki sürece yönelik tekrar buna emsal adımları atmaya devam edeceklerini söylediler.
Birleşik Arap Emirlikleri ile güç, ulaştırma, altyapı, lojistik, e-ticaret, finans, sıhhat, besin, turizm, emlak, inşaat, savunma sanayii, yapay zeka ve ileri teknolojiler üzere alanlarda büyük mutabakatlar imzalandı. 50,7 milyar dolar fiyatında devasa ölçekli bir muahede yaptık. Öte yandan bu Körfez ziyaretimiz sırasında tekrar Cumhuriyet tarihimizin en büyük savunma ve havacılık ihracatı mukavelesine imza atıldı. Tüm bu muahedeler maddi karşılıklarının ötesinde Körfez ülkelerinin Türkiye’nin iktisadına, endüstrisine inançlarının göstergesidir.
İmzalanan muahedeler çerçevesinde yatırımları Türkiye’de gerçekleştireceğimiz üzere bu ülkelerin yanı sıra üçüncü ülkelerde de iştirakleri, işbirliklerini geliştirerek, çeşitlendirerek gerçekleştirebileceğiz.
KKTC’NİN TÜM DÜNYADA TANINMASI SÜRECİ
SORU: Kıbrıs Barış Harekatı’nın 49. yıldönümü, Ercan Havalimanı’nın yeni terminal binası açılışı münasebetiyle KKTC’desiniz. Geçen ay da Lefkoşa’dan Bakü’ye uçağınız havalanmıştı. Bu Kıbrıs’ın tanınması açısından kıymetli bir bildiri olarak yorumlanmıştı. Şu vakte geldiğimizde Kıbrıs’ın tanınması noktasında nasıl iletileriniz olacak?
CEVAP: Yaptığımız çalışmalarla Türk Devletleri Teşkilatı’nda Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti artık bir gözlemci üye olarak yerini aldı. Artık Teşkilatın toplantılarına davet ediliyor, katılıyor. Bunu Türk dünyasından tüm dünyaya yaygınlaştırmak suretiyle neler yapılabilir bunu çalışıyoruz. İkili görüşmelerle, kulis faaliyetleriyle Batı’ya da bunları söylüyoruz. Temennimiz odur ki Türk dünyasından sonra Körfez ülkeleriyle ve bunun yanında Batı’ya da bunu hissettirmek suretiyle bu adımları atalım. Kuzey Kıbrıs, şu anda 300-400 bin nüfusa sahip, bu değerli bir potansiyel. Meclis binamızı yapıyoruz, Cumhurbaşkanlığı binasını yapıyoruz. Ve bunlarla, fiziki imkanlar noktasında Kuzey Kıbrıs çok daha farklı bir pozisyona geliyor. Açılışını yaptığımız havalimanı Güney Kıbrıs’ta yok. Bu türlü bir havalimanına sahip oluyoruz. Pist itibariyle, her cins uçağın inebileceği bir pist. İnşallah bunlarla birlikte bu fiziki altyapıyı tüm dünyaya göstermek suretiyle inşallah Kuzey Kıbrıs’ta yeni adımların atılmasını sağlamış olacağız.