Nöbetçi Eczaneler
Mısır Valiliği vazifesinin akabinde İstanbul’a gelen Çoban Mustafa Paşa’nın, Mısır ve Osmanlı mimarisini birleştirerek 500 yıl evvel inşa ettirdiği, Memlükler periyodu süslemeleri kufi çizgi sanatıyla bezeli tarihi yapı, külliye, cami, medrese, kütüphane, kervansaray, şifahane ve imarethane ile banisinin kabrinin de yer aldığı türbe kısımlarından oluşuyor.
Tarih boyunca medresesi ve kütüphanesiyle bölgenin ilim faaliyetlerine katkı sunan, imarethanesiyle fakirler ile talebelere sığınak olan ve kervansarayıyla ticaret yolundan geçenlere dinlenme alanı olarak hizmet veren kompleks, 2016 yılındaki onarımda yenilenen yüzüyle bölge insanına ve kültür turizmine hizmet vermeye devam ediyor.
İlçeye hakim merkezi pozisyonundan hareketle silüeti, Gebze Belediyesinin logosuna da işlenen Çoban Mustafa Paşa Külliyesi ve Mescidi; tarihi dokusu, süslemeleri ve mimari estetiğiyle ziyaretçilerine farklı hisleri bir ortada yaşatıyor.
Tüm kısımları etkin olarak kullanılıyor
Çoban Mustafa Paşa Vakfı Müdürü Mehmet Çakır, AA muhabirine, tarihi ve kültürel zenginliklerinden ötürü külliye ve caminin ağır ziyaretçi çektiğini söyledi.
Yapı hakkında bilgiler veren Çakır, “Mustafa Paşa yaşadığı yıllarda vezirlik ve Mısır Valiliği yapmış. Vaktin siyasi gücü tıpkı vakitte. Mısır Valiliğinin akabinde buraya gelerek, oradaki kültürel mirası taşıyor. Kendisinin de mezarı burada.” dedi.
Çakır, etraf vilayetlerden ziyaretçiler ile kültürel cinslerden çok ağır ilgi gösterildiğini anlatarak, “Burası Türkiye çapında çok değerli nokta. İstanbul’un giriş kapısı. Tarihte burası seyahatlerdeki bölgenin birinci durak noktası olmuş.” diye konuştu.
Mimari yapının bütün kısımlarının etkin formda kullanıldığına dikkati çeken Çakır, şöyle devam etti:
“Camimizin imarethane kısmı vakfımızın üzerine tahsisli. Camimizin bir kadro muhtaçlıklarının da vakıf tarafından karşılandığı oldu. İmarethane kısmında çok büyük onarımlar yapıldı, tekrar hizmete açıldı. Zira oralar atıl durumdaydı. Şu anda büsbütün etkin ve halka açık.”
“İnancımızda ve medeniyetimizin temelinde okumak vardır”
Cami imamı hatibi İrfan Tatlı, külliye ve caminin, mimari manada farklı yapıya sahip olduğunu söyledi.
Osmanlı mimarisinin yanı sıra duvarlarında Mısır izlerini taşıyan Memlüklü devri süsleme sanatının işlenmiş olduğunu aktaran Tatlı, “500 yıl evvel yapılmış İslam yapıtı. Çoban Mustafa Camii ve Külliyesi Gebze’nin kalbidir ve simge yapıtıdır. Camimiz cazibe merkezi. Estetiğiyle, sanatıyla, tarihiyle ve mimarisiyle sanat yapıtı.” şeklinde konuştu.
Tatlı, camiyi farklı kılan en kıymetli özelliğin süslemeleri olduğuna değinerek, Çoban Mustafa Paşa’nın Mısır Valisi iken bütün birikimlerini bu mescide harcadığını, ibadethane içerisindeki mermerleri Mısır’dan getirttiğini kaydetti.
Yapının, içerisindeki medrese, mektep, aşevi ve kütüphane ile büyük mana kazandığını vurgulayan Tatlı, “İnancımızda ve medeniyetimizin temelinde okumak vardır. Günümüzde külliyemizin çabucak hemen her kısmı kullanılıyor. Medrese kız kuran kursu, tekke bayanlar için namaz kılma yeri, ‘paşa odaları’ ise cami görevlilerince kullanılıyor. İmaret kısmı de aşevi olarak canlı halde hizmet veriyor.” sözlerini kullandı.