Gerçek kesim itimat endeksi Temmuz’da geriledi

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 2023 yılı Temmuz ayı İktisadi Yönelim İstatistikleri ve Gerçek Kesim İtimat Endeksi’ni açıkladı.

İmalat endüstrinde faaliyet gösteren 1753 iş yerinin cevaplarının ağırlıklandırılıp toplulaştırılmasıyla elde edilen anket sonuçlarına nazaran, Temmuz ayında mevsimsellikten arındırılmış Gerçek Kesim İnanç Endeksi (RKGE-MA), bir evvelki aya nazaran 0,8 puan azalarak 104,9 düzeyinde gerçekleşti. Endeksi oluşturan anket sorularına ilişkin yayılma endeksleri incelendiğinde, mevcut mamul mal stoku ve mevcut toplam sipariş ölçüsüne ait değerlendirmeler endeksi artış istikametinde etkilerken, genel gidişat, gelecek üç aydaki toplam istihdam, gelecek üç aydaki ihracat sipariş ölçüsü, son üç aydaki toplam sipariş ölçüsü, gelecek üç aydaki üretim hacmi ölçüsü ve sabit sermaye yatırım harcamasına ait değerlendirmeler endeksi azalış istikametinde etkiledi.
Mevsimsellikten arındırılmamış Gerçek Kesim İnanç Endeksi (RKGE) bir evvelki aya nazaran 1,4 puan azalarak 106,8 düzeyinde gerçekleşti.

Son üç aya yönelik değerlendirmelerde, üretim hacmi ile iç piyasa sipariş ölçüsünde artış bildirenler lehine olan seyrin bir evvelki aya nazaran zayıfladığı, ihracat sipariş ölçüsünde artış bildirenler lehine olan seyrin ise bir evvelki aya nazaran güçlendiği gözlendi. Mevcut toplam siparişlerin mevsim normallerinin altında olduğu tarafındaki değerlendirmelerin bir evvelki aya nazaran zayıfladığı, mevcut mamul mal stokları düzeyinin mevsim normallerinin üstünde olduğu istikametindeki değerlendirmelerin de bir evvelki aya nazaran zayıfladığı görüldü.
Gelecek üç aya yönelik değerlendirmelerde, iç piyasa sipariş ölçüsünde bir evvelki ayda artış bekleyenler lehine olan seyrin güçlendiği, üretim hacmi ve ihracat sipariş ölçüsünde bir evvelki ayda artış bekleyenler lehine olan seyrin ise zayıfladığı görüldü. Gelecek üç aydaki istihdam ve gelecek on iki aydaki sabit sermaye yatırım harcamasına ait artış taraflı beklentilerin de zayıfladığı gözlendi.

Ortalama ünite maliyetlerde, gelecek üç ayda artış olacağını bekleyenler ile son üç ayda artış olduğunu bildirenler lehine olan seyrin güçlendiği görüldü. Gelecek üç aydaki satış fiyatına ait artış taraflı beklentilerin de güçlendiği gözlendi. Gelecek on iki aylık periyot sonu prestijiyle yıllık ÜFE beklentisi bir evvelki aya nazaran 0,7 puan azalarak yüzde 59,6 düzeyinde gerçekleşti.

2023 yılı Temmuz ayında, ankete katılan işyerlerinin yüzde 53,6‘sı üretimlerini kısıtlayan faktör bulunmadığını belirtirken, yüzde 13,1‘i talep yetersizliğinin üretimlerini kısıtlayan en değerli faktör olduğunu belirtmiş, onu sırasıyla hammadde ekipman yetersizliği, mali imkansızlıklar, işgücü yetersizliği ve başka faktörler izledi.

İçinde bulunduğu sanayi kısmındaki genel gidişat konusunda, bir evvelki aya kıyasla daha optimist olduğunu belirtenlerin oranı yüzde 6,8‘e, birebir kaldığını belirtenlerin oranı yüzde 76,5’e gerilerken, daha karamsar olduğunu belirtenlerin oranı yüzde 16,7‘ye yükseldi.