Nöbetçi Eczaneler
Kerkük’te kentin asayişinin sağlandığı Kerkük Ortak Operasyonlar Komutanlığı, Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani’nin talimatıyla Kürdistan Demokrat Partisi’ne (KDP) devredilmek istendi.
Karar, halkta öfkeye neden oldu.
Daha evvel 2014-2017 yıllarında KDP’ye ilişkin olan karargahın önünde barikat kuran Arap ve Türkmen yüklü göstericiler, Kerkük-Erbil otoyolunu trafiğe kapattı.
Bunun üzerine Peşmerge’nin kente girmesini isteyen KDP destekçileri de sokağa indi.
Ellerinde silahlarla Kerkük-Erbil otoyolunun trafiğe kapatılmasını protesto etti.
Peşmerge güçleri kentin kuzey girişi Altın Köprü bölgesinde gövde gösterisi yaptı.
Karşıt kümeler ortasında çatışma çıkmaması için güvenlik güçleri harekete geçti.
Ancak kent sokaklarında hedeflenen emniyet sağlanamadı ve çıkan arbedede 4 sivil hayatını kaybetti.
Bağdat idaresi bunun üzerine harekete geçti ve sokağa çıkma yasağı ilan etti.
Kentte yaşayanlar yasağa uydu, kısa bir mühlet sonra hükümet de geri adım atarak Komutanlık Binası’nın peşmergeye döneminin ertelendiğini açıkladı.
BÖLGENİN DEMOGRAFİK YAPISI DEĞİŞTİRİLDİ
1920’deki birinci sayımda 92 bin civarında olan Kerkük nüfusunun 50 bini Türklerden oluşuyordu.
Birinci Dünya Savaşı’ndan bölgeye Arap ve Kürtlerin yerleştirilmesiyle Irak’taki Türkmen bölgelerinin demografik yapısında değişim oldu.
Yıllar içinde kentte yaşayan Türkmenler azınlık durumuna geldi.
Şehirdeki Kürt nüfusunun artışı ise Saddam Hüseyin’in devrilmesinden sonra gerçekleşti.
2003-2017 yılları ortasındaki ABD işgali periyodunda kentin nüfusu 850 bin’den 1 milyon 800 bine yükseldi.
Sözde bağımsızlık referandumundan evvel de KDP önderi Mesut Barzani’nin “Kerkük Kürdistan’ın kalbidir” açıklamaları bu doğrultuda KDP’nin siyaseti olarak kabul edildi.
BARZANİ BÖLGEYİ İLHAK ETMEYE KALKIŞTI
Irak Kürt Bölgesel İdaresi’ne (IKBY) bağlı Peşmerge güçleri, 2014’te terör örgütü DEAŞ’ın hücumlarından sonra Irak ordusunun güvenliği sağlayamadığı Kerkük’te boşalttığı üslere konuşlanmaya başladı.
Peşmerge 3 yıl boyunca kentte kontrolü fiilen ele aldı ve KDP’nin tesir alanını genişlettiği görüldü.
IKBY 25 Eylül 2017’de düzenlediği kelamda “bağımsızlık referandumu” ile Irak’tan ayrılma teşebbüsünde bulundu.
Sözde yeni Kürdistan projesinin toprakları içinde Kerkük de bulunuyordu.
Barzani’nin ilhak teşebbüsünün akabinde, Irak Ordusu 16 Ekim 2017’de Kerkük’e girerek kentteki Peşmerge varlığına son verdi.
O periyotta Mesut Barzani’ye bağlı birlikler Irak Ordusu’yla rastgele bir çatışmaya girmeden kentten ayrıldı.
Gelişmelerin akabinde Irak birlikleri KDP binasını boşaltıp “Kerkük Operasyonlar Komutanlığı Karargahı” yaptı.
Mesut Barzani KDP’nin liderliğini sürdürmeye devam ederken, Bölgesel İdare Başkanlığı misyonuna Mesrur Barzani’ye getirildi.
PAPA’NIN ZİYARETİNDE KELAMDA KÜRDİSTAN DETAYI
Papa 1.Franciskus 5-8 Mart 2021 tarihlerinde Irak’a değerli bir ziyaret gerçekleştirdi.
Bağdat, Ur, Necef, Karakoş, Musul ve Erbil kentlerinde temaslarda bulunan Papa’nın ziyaretinde büyük bir skandalın yaşandığı ortaya çıktı.
Erbil’de Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nin Papa için bastırdığı pullardan birinde yer alan haritada Türkiye’nin doğusunun da Irak Kürt Bölgesi topraklarına dahil edildiği görüldü.
Bu pulda tıpkı vakitte Kerkük de IKBY’nin kesimi olarak yerini aldı.
Skandalın ortaya çıkması büyük reaksiyon topladı.
TÜRKİYE’NİN KERKÜK’LE TARİHÎ BAĞLARI
Osmanlı devrinden evvel bölgede varlık gösteren Türkmenler, Kerkük’e Gökyurt ismini vermişti.
Yavuz Sultan Selim’in Çaldıran Seferi’nden sonra 1517 yılında Osmanlı Devleti’ne bağlanan Musul ve Kerkük’teki Osmanlı egemenliği, Yasal Sultan Süleyman periyodunda yapılan 1534 yılındaki Bağdat seferiyle sağlam temellere oturtuldu.
Kerkük, 1548’de Bağdat vilayetine bağlı Kerkük merkez ve Dakuk olmak üzere iki nahiyeden oluşuyordu.
Şehirde birinci resmi nüfus sayımı ise tekrar Yasal Sultan Süleyman devrinde yapıldı.
O periyotta Kerkük halkının yüzde 90’ı Türk olarak kayıtlara geçti.
Kerkük 1892 yılı ortalarına kadar resmi yazışmalarda “Şehr-i Zor” olarak geçiyordu.
Bu ismin Suriye’deki “Zor Mutasarrıflığı” ile olan benzerliği idari karışıklıklara sebep oldu.
İsim değiştirildi ve Türklerin yurdu Kerkük 1893’te bugünkü ismini aldı.
Kerkük Birinci Dünya Savaşı’nın akabinde Irak’a verildi.
ANKARA’DAN TÜRKMENLERE DAYANAK VE KERKÜK’TE EŞİTLİK VURGUSU
Cumhurbaşkanı Erdoğan Rusya ziyareti dönüşü uçakta soruları yanıtlarken Kerkük konusuna vurgu yaptı.
Erdoğan, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın ve istihbarat ünitelerinin bölgede yaşanan son gelişmeleri bölgeyi sıkı olarak takip ettiğini söyledi.
Irak Başbakanı Sudani ve oradaki muhataplarıyla görüşmeler yapıldığını söz etti.
Erdoğan bölgenin barış ve huzuru için Kerkük’ün yapısını bozacak faaliyetlerden uzak durulması gerektiğinin altını çizdi.
Kerkük’ün Türkmen yurdu olduğunu vurgulayan Erdoğan, bölgenin yüzlerce yıldır farklı kültürlerin bir ortada barış içinde yaşadığını belirtti.
“Bu coğrafyanın huzurunun ve bütünlüğünün bozulmasına müsaade vermeyeceğiz” diyerek bölgedeki Türkmen halkına dayanağını yineledi.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ise Kerkük’ün huzur ve istikrarının Irak’ın bütününü direkt etkilediğini söyledi.
Dışişleri Bakanı Fidan, kentte son periyotta artış gösteren PKK mevcudiyetine dikkat çekti.
Bu duruma hızla son verilmesinin Irak makamlarından talep edildiğini vurguladı.