Nöbetçi Eczaneler
-
Haber7-ÖZEL
İstanbul Valiliği’nin, park, piknik yeri, mesire alanı ve plaj üzere halka açık alanlarda içki tüketmelerinin yasak olduğunu hatırlatan 17 Ağustos 2023 tarihli genelgesine İstanbul 1 Nolu Barosu yürütmesinin durdurulması için dava açtı.
Hususa ait Haber7’ye açıklama yapan İstanbul 2 Nolu Baro Lideri Yasin Şamlı ise Genelgenin halka açık alanlarda alkollü şahısların etrafa verdiği rahatsızlıklar ve artan şikayetler üzerine hazırlandığını belirterek “Söz konusu genelge kapsamında yeni bir yasak getirilmemektedir. Şahısların ömür stillerine müdahale diye düşünülüp kamuoyuna bu halde yansıtılması ise işin mecrasını değiştirme gayretidir.” açıklamasında bulundu.
Türkiye’de 30 Mart 2005 yılında çıkarılan 5326 sayılı Kabahatler Kanunuyla alkol kullanımına düzenleme getirildi. Kanunla birlikte halka açık alanlarda alkol tüketimi yasaklandı. Geçen mühlet içerisinde kanunun aşikâr alanlarda uygulanmadığı ve kamu sisteminin bozulduğunu gören İstanbul Valiliği, 17.08.2023’te yayınladığı bir genelgeyle kanunu hatırlatarak alkol satışı ve tüketilmesi ruhsatı bulunan işletmelerin dışında park, piknik ve mesire alanı, kıyı bandı, plaj vb alanlarda alkol kullanımının yasak olduğunu belirtti.
VALİLİKTEN AÇIKLAMA GELDİ
Genelgenin toplumsal medyada tartışma başlatması üzerine İstanbul Valiliği Basın ve Halkla İlgiler Müdürü Emin Gökçegözoğlu bir açıklama yaparak genelgenin yeni olmadığını ve hatırlatma genelgesi olduğunu açıkladı. Gökçegözoğlu, “Alkol satışı ve tüketimine ait kanunun verdiği vazifeler hatırlatılmıştır. Bu alkolü büsbütün yasaklayan bir genelge değil. Piknik, plaj, park vemesire yeri üzere vatandaşın ağır olduğu bölgelerde vatandaşın, alkol nedeniyle huzurunu bozan, sarhoşluktan kaynaklanan davranışlara karşı önlemli olup uygulama yapılması.” Tabirlerini kullandı.
1 NOLU BARO DAVA AÇTI
17.08.2023 tarihinde İstanbul Valiliğinin kelam konusu genelgeyi yayınlamasının akabinde İstanbul 1 Nolu Barosu genelgeye reaksiyon gösterdi. Baro, genelgenin özel ömrün kapalılığına müdahale olduğunu belirterek Valiliğin “alkol genelgesi”nin iptali ile yürütmesinin durdurulması için dava açtı.
2 NOLU BARO’DAN DESTEK
Genelgeye yansıların yükselmesi ve İstanbul 1 Nolu Baro’nun yürütmeyi durdurma davası açmasının ardından İstanbul 2 Nolu Barosu Lideri Yasin Şamlı Haber7‘ye açıklamada bulundu.
Genelgenin umuma açık park, plaj, kıyı ve gibisi alanlarda alkol alan şahısların etrafa rahatsızlık vererek halkta endişe ve panik yaşanmasına sebep oldukları gerekçesiyle ilgili makamlara yapılan şikayetlerin artması nedeniyle hazırlandığını belirten Şamlı, genelgenin mevzuatın gereğinin yapılmasını istediğinin altını çizdi.
Şamlı “Söz konusu genelge kapsamında yeni bir yasak getirilmemektedir. Şahısların ömür usullerine müdahale diye düşünülüp kamuoyuna bu biçimde yansıtılması ise işin mecrasını değiştirme gayretidir. Sarhoş olarak oburlarının huzur ve sükûnunu bozacak davranışlarda bulunulması Kabahatler Kanunu 35. unsur uyarınca idari para cezasını gerektiren bir fiildir. Bu çerçevede, alkollü içki tüketimi nedeniyle bilhassa kamusal alanlarda diğerlerine rahatsızlık veren şahıslar hakkında gerekli süreçlerin yapılmasına yönelik talimat içeren genelge hem meri mevzuata hem de hukukun genel unsurlarına uygundur.” açıklamasında bulundu.
İşte İstanbul 2 Nolu Baro Lideri Yasin Şamlı’nın açıklaması;
İstanbul Valiliğinin 17.08.2023 tarihli genelgesinin; umuma açık park, plaj, kıyı ve gibisi alanlarda kamu tertibinin sağlanması, bu yerlerde bulunan vatandaşlarımızın huzur ve sükununun korunması için hazırlanıp ilgili ünitelere gönderildiği anlaşılmaktadır.
Genelgenin umuma açık park, plaj, kıyı ve gibisi alanlarda alkol alan şahısların etrafa rahatsızlık vererek halkta dehşet ve panik yaşanmasına sebep oldukları gerekçesiyle ilgili makamlara yapılan şikayetlerin artması nedeniyle hazırlandığı anlaşılmaktadır.
Genelgede; Vilayet Yönetimi Kanunu’na, Kabahatler Kanununa, İspirto ve İspirtolu İçecekler İnhisarı Kanununa, Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkol Piyasasının Düzenlenmesine Dair Kanuna ve mevzuya ait yönetmeliğin ilgili kararlarına atıflar yapılmıştır.
Genelge ile atıf yapılan Kanun ve ilgili başka mevzuat kararları çerçevesinde:
1 Alkol satışının yasak olduğu 22.00 ile 06.00 saatleri ortasında satışının yapılmaması ve 06.00 ile 22.00 saatleri ortasında yalnızca 18 yaşını doldurmuş şahıslara alkol satışının yapılması;
2 Alkol satışı ve tüketilmesi ruhsatı bulunan işletmelerin dışında park, piknik ve mesire alanı, kıyı bandı, plaj vb. alanlarda etrafın rahatsız edilmemesi, olumsuz imajların oluşmasına mahal vermemek emeliyle alkol satışı ve tüketilmesinin önlenmesi,
3 Bahsi geçen yerlerde emniyet/jandarma ve zabıta üniteleri tarafından sorumluluk alanlarında faal bir biçimde kontrollerin yapılarak asayişi, halkımızın huzur ve güvenliğini bozacak olaylara meydan verilmemesi,
4 Kanun, Yönetmelik ve Genel Buyruk kararlarına uymayan bireyler ve işletmeler hakkında yasal süreç yapılması,
5 Bahsin sıralı/sorumlu amirler ve mahallî idarelerce titizlikle takip edilmesi ve uygulamada rastgele bir aksaklığa meydan verilmemesi,
Hususları bildiri edilmiştir.
Bu istikametiyle bakıldığında genelge mevzuatın gereğinin yapılmasını istemektedir.
Genelgenin içki yasağı getirildiğine ait tezlere yol açan ve tartışma yaratan cümlesi; “Alkol satışı ve tüketilmesi ruhsatı bulunan işletmelerin dışında park, piknik ve mesire alanı, kıyı bandı, plaj vb. alanlarda etrafın rahatsız edilmemesi, olumsuz manzaraların oluşmasına mahal vermemek maksadıyla alkol satışı ve tüketilmesinin önlenmesi”dir.
Bilindiği üzere idari süreçlerin hukuka uygunluğunun en kıymetli kuralı kamu faydasıdır. Genelgenin bu kararının kamu faydasını amaçladığı çok açıktır.
Anayasanın “Sağlık hizmetleri ve etrafın korunması” başlığını taşıyan 56. Hususu “Herkes, sağlıklı ve istikrarlı bir etrafta yaşama hakkına sahiptir. Çevreyi geliştirmek, etraf sıhhatini korumak ve etraf kirlenmesini önlemek Devletin ve vatandaşların ödevidir.” Kararını taşımaktadır.
Yine Anayasanın “Gençliğin korunması” başlıklı 58. Hususu ise “Devlet, gençleri alkol düşkünlüğünden, uyuşturucu unsurlardan, suçluluk, kumar ve gibisi makûs alışkanlıklardan ve cehaletten korumak için gerekli önlemleri alır.” kararını muhtevidir. Bu karar emredicidir. Devlet yetkilisi bu vazifesi yapmak zorundadır.
18 yaşını doldurmayanlara alkollü içecek satışı ve alkollü içecek satış vakti kanunla düzenlenmiştir. Lakin kamu güvenliği ve asayişinin korunması gerekçesiyle alkollü içeceklere satış ve tüketilme yerleri ile ilgili sınırlama getirilmesi konusunda direkt yasal bir düzenleme bulunmamaktadır.
Bu noktada İstanbul Valiliği, Vilayet Özel Yönetimi Kanununun 11(C) hususunda yer alan “İl hudutları içinde huzur ve güvenliğin, kişi dokunulmazlığının, tasarrufa müteaallik emniyetin, kamu iyiliğinin sağlanması ve önleyici kolluk yetkisi valinin ödev ve vazifelerindendir. Bunları sağlamak için vali gereken karar ve önlemleri alır.” kararı çerçevesinde kamunun huzur, güvenlik ve iyiliğinin sağlanması için gerekli önlemleri almak valinin yasal misyonudur.
Söz konusu genelge kapsamında yeni bir yasak getirilmemektedir. Şahısların ömür biçimlerine müdahale diye düşünülüp kamuoyuna bu formda yansıtılması ise işin mecrasını değiştirme uğraşıdır. Sarhoş olarak diğerlerinin huzur ve sükûnunu bozacak davranışlarda bulunulması Kabahatler Kanunu 35. unsur uyarınca idari para cezasını gerektiren bir fiildir. Bu çerçevede, alkollü içki tüketimi nedeniyle bilhassa kamusal alanlarda diğerlerine rahatsızlık veren şahıslar hakkında gerekli süreçlerin yapılmasına yönelik talimat içeren genelge hem meri mevzuata hem de hukukun genel unsurlarına uygundur.
Av. Yasin Şamlı
İstanbul 2 Nolu Barosu Başkanı