Nöbetçi Eczaneler
Avcılar Yeşilkent Mahallesi’ndeki derenin etrafında bulunan sokaklarda artan sivrisinekler, burada yaşayan vatandaşlarda kaşıntı ve yaralara neden oldu. Mahalle sakinleri, sivrisinek kaynaklı yaraların çocuklarda daha sık görüldüğünü belirterek, ilaçlamanın kâfi olmadığından şikayet etti.
Mahalle sakinlerinden Lale Yıldız, çok derecede sivrisinek olduğunu, bu nedenle geceleri uyuyamadıklarını söyledi.
Çocuğunun bedenindeki sinek yaralarını gösteren Yıldız, “Ateşten ötürü çocukları hastaneye götürüyorlar. Kaşıntıdan ötürü daima tırnak yarası. İlaç kullandık da geçti biraz.” dedi.
Yıldız, dere yatağından ötürü mahallede böcek ve farelerin de çok olduğunu, ilaçlamanın yetersiz kaldığını kaydetti.
“ÇOCUKLARIMIZIN HER YERİ YARA”
Necdet Faik ise bu sene sivrisineklerin evvelki yıllara nazaran arttığını, belediyenin ilaçlama araçlarının haftada bir sefer mahallelerine uğradığını lisana getirerek, “Çocuklarımızın her yeri yara. Konutumuzun her yerine sineklik takmışız. Gece olduğunda tekrar de baş edemiyoruz. Öldür öldür bitmiyor, bu sene çok fazla var.” şeklinde konuştu.
Vücudundaki sinek yaralarını gösteren Faik, sineklerden ötürü akşamları balkonda oturma talihlerinin olmadığını belirtti.
“ÇOCUKLARIMIZI ISIRDIKLARI VAKİT ŞİŞME VE KIZARIKLIK OLUYOR”
Çocuklarının bedenindeki sinek yaralarını gösteren Melek Can, “Çocuklarımızı ısırdıkları vakit şişme ve kızarıklık oluyor bedenlerinde. Çok şikayetçiyiz. Haftada bir sefer ya geliyor ya gelmiyor sinek ilacı. İlaçlamanın artmasını istiyoruz.” diye konuştu.
Sadi Özçelik de belediyenin araçlarının gelip ilacı sıkmadan gittiğini anlatarak, “Belediyenin yaptığı bir iş var mı? Yollara, kaldırımlara bakın. Gece yatılmıyor. Ne yapalım, meskenin etrafını, her yeri sineklikle mi kaplayalım? Belediye vergi, kaldırım parası, yol parası alıyor. Lakin işe gelince hiçbir şey yok.” ifadelerini kullandı.
“KAPIDA OTURDUĞUMUZ VAKİT ATEŞ YAKMAK ZORUNDA KALIYORUZ”
Sineklerin bedeninde yaralara yol açtığı çocuklardan E.Y, geceleri sivrisineklerden ötürü uyuyamadıklarını söyledi.
Sıcak hava nedeniyle camları açtıklarını lisana getiren E.Y, “Sivrisinekler kollarımızı, her yerimizi ısırıyor. Kaşıdığımız vakit yaralar çok büyüyor. Akşamları kapıda oturduğumuz vakit ateş yakmak zorunda kalıyoruz. Koku yapsın, sinekler gitsin diye.” halinde konuştu.
Çocuklardan İ.Y. de bedenindeki yaraları göstererek, “Çok sinek var. Geceleri uyuyamıyoruz, dışarı da çıkamıyoruz.” dedi.
“GİYSİLERİN ÜZERİNDEN BİLE KAN EMEBİLİYOR”
Boğaziçi Üniversitesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Kısmı Dr. Öğr. Üyesi Necla Birgül İyison, sivrisineklerin genel olarak hastalık taşıdıklarını lakin Asya kaplan sivrisineklerinin daha tehlikeli olduğunu söyledi.
Daha agresif olan Asya kaplan sivrisineklerinin giysilerin üzerinden bile kanı emebildiğini aktaran İyison, vatandaşlara su birikintileri olan yerlerden uzak durmaları tavsiyesinde bulundu.
Sivrisineklerin su birikintilerine yumurtalarını bıraktıklarını kaydeden İyison, “Sivrisineklerin ürememesi ismine su birikintilerinin kalkması lazım. Belediyelerin daha çok ilaçlama yapması gerekiyor.” dedi.
İlaçlamanın yaz devrine girilmeden daha sık yapılmasının sineklerin gelişmesinin önüne geçebileceğini belirten İyison, vatandaşların kaşınma önleyici kremler kullanabileceğini anlattı.
Üniversite olarak yürüttükleri çalışmayla çam keseböceğinin yeme alışkanlıklarını bozduklarını ve yemeyen böceklerin öldüğünü lisana getiren İyison, bu çalışmalarını Asya kaplan sivrisineklerine yönelik de yürüttüklerini söyledi. İyison, yıl sonuna kadar tamamlamayı hedefledikleri çalışmayla Asya kaplan sivrisineğinin daha az görülebileceğini kaydetti.
ÖNCEKİ YILLARA NAZARAN HASTANELERE MÜRACAAT DAHA ERKEN BAŞLADI
İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Hastanesi Dermatoloji Ana Bilim Kolu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Zekayi Kutlubay, kendilerine sivrisinek ısırığı şikayetiyle çok sayıda hastanın başvurduğunu bildirdi.
Önceki yıllarda ağustos ve eylülde bu usul yakınmayla gelen hastalar olduğunu lakin bu yıl hazirandan itibaren şikayetlerin arttığını vurgulayan Kutlubay, şöyle devam etti:
“Özellikle açıkta kalan bölgelerde kızarıklık, şişme, ağrı, bazen sekonder enfeksiyon dediğimiz ikincil bir iltihaplanma da deriye yerleşerek yaygın yaralar usulünde karşımıza çıkabiliyor. Kaygımız bilhassa alerjik bireyler üstünedir. Sivrisinekler alerjik bireyleri ısırdığı vakit yalnızca ısırdıkları yerde değil, ısırılmayan öteki bölgelerde alerjiye bağlı olarak yaygın döküntü, kızarıklık, kaşıntı, göz kapağında, dudakta şişme, bedende kurdeşen gibisi döküntüler meydana gelebiliyor.”
Kutlubay, anafilaktik tepkinin tehlikeli olduğunu anlatarak, “Saniyeler, dakikalar içerisinde hastanın teneffüsünü masraf, tansiyonu düşer, şuuru kaybolur. Çok çok nadiren de olsa hastayı kaybedebiliriz. Fakat çok şükür ki bu sivrisinek ısırıklarında genelde karşımıza çıkmıyor.” dedi.
Son periyotta sivrisinek cinslerinin değiştiğine dikkati çeken Kutlubay, “Sivrisinekler ısırmıyorlar, resmen koparıyorlar. Isırdıkları vakit felaket ağrı da meydana gelebiliyor.” diye konuştu.
Kutlubay, vatandaşların genel kollayıcı tedbirler alabileceğini anlatarak, pencerelere sineklik takılmasını ve akşam dışarı çıkılacağı vakit uzun kollu giysilerin tercih edilmesini önerdi.
Sineklerin koyu renkli giysileri daha çok tercih etmesi nedeniyle açık renkte kıyafetler giyilmesi gerektiğini lisana getiren Kutlubay, şöyle konuştu:
“Özellikle sıfır kan kümesi olan bireyleri, şişman, diyabetik hasta, çok terleyen yani beden kokusu olan bireyleri daha çok tercih ediyorlar. Bitkisel birtakım yağlar var. Çay ağacı yağı, okaliptus yağı, fesleğen bitkisi, kekik yağı, lavanta yağı. Bunların sinek savar özelliği olduğu biliniyor. Bunları bedenlerine belirli oranda seyrelterek sürebilirler. Eczanelerde satılan sinek kovucu spreyler var. Onlardan kullanabilirler. Buna karşın sivrisinek ısırdıysa ve yara meydana geldiyse kaşıntı giderici losyonlar, haplar, yaraları bir an evvel düzgünleşmesini sağlayan kortizon ve antibiyotik karışımı merhemler de rahatlıkla kullanılabilir.”
Kutlubay, sivrisinek ısırıklarından sonra bedende yaygın döküntü, kızarıklık oluşması yahut yaraların genişlemeye başlayarak sulanması halinde kesinlikle dermatoloğa gidilmesini tavsiye etti.
Sivrisinekler ortaya çıkmadan gayretin başlaması gerektiğini vurgulayan Kutlubay, “Su birikintileri, göller, dere kenarlarının sivrisinekler larva devrindeyken ilaçlanması lazım. Zira bir sefer üredikten sonra siz ne kadar ilaçlasanız da başa çıkılamayabiliyor. Bazen mevcut ilaçlara karşı sivrisineklerde direnç gelişebiliyor. O açıdan kesinlikle mevcut ilacı değiştirip farklı kümeden yeni seçenekli ilaçlar kullanmakta yarar var.” değerlendirmesini yaptı.
“BU KAYNAKLARIN MAALESEF YÜZDE 86’SI İNSAN ELİYLE ÜREMEKTEDİR”
Öte yandan, İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) grupları, Arnavutköy Sazlıdere’de sivrisineklere karşı ilaçlama yaptı.
Çalışmaları takip eden İBB Sıhhat Daire Lideri Önder Yüksel Eryiğit, basın mensuplarına yaptığı açıklamada, sivrisinek ve vektörlerle gayretin kültürel, biyolojik, fizikî ve kimyasal alanda yürütüldüğünü anlattı.
Eryiğit, sivrisineklerle ilgili “İstanbul’da bizim sistemimizde kayıtlı, 210 bin üreme kaynağımız vardır. Bu kaynakların maalesef yüzde 86’sı da insan eliyle üremektedir.” dedi.
Bir gazetecinin “en çok hangi ilçelerde sivrisineklerin ağır olduğu” yönündeki sorusu üzerine Eryiğit, şunları kaydetti:
“Beykoz, Sarıyer, Silivri, Çatalca üzere kırsalı daha çok olan ilçelerimizdeki sorun daha fazla. Sivrisineklerin üreme alanı sakin sulardır çoklukla. Aedes çeşidi saldırgan sineklerdeki üreme kabiliyeti başka klasik sivrisineklerden farklıdır. Örneğin ağaç kavukları dediğimiz ağaçların nemli gövdelerindeki alanlar vardır. Oralarda bile üreme kabiliyeti vardır. Hasebiyle yağıştan sonra toprağın nemli olması bile saldırgan tipler yani aedes tipleri için üreme alanlarıdır. O sebeple bu ilçelerde maalesef bu yoğunluklar fazla. Aslında bizim de gayretimiz o ilçelere yönelik.”
Site ve yazlıklardaki süs havuzları üzere alanlarda yaşanan sivrisinek sıkıntılarıyla ilgili soru üzerine de Eryiğit, şu tabirleri kullandı:
“Tatil bölgelerindeki sivrisinek, bizim en çok meşakkat yaşadığımız durumlardan birisidir. Bilhassa Adalar’da, tatil bölgelerinde yazlık olarak kullanılan yerlerde süs havuzları ya da çocuğun bırakılmış bir oyuncağında su birikmiş ya da saksının altında su aparatı unutulmuş, orada su kalmış. Buralara müdahale etmek istediğimizde kapı kilitli. Kapıyı açamıyoruz. Kapıyı açamadığımız vakit da o anda çabayı gereğince yapamıyoruz. Hasebiyle insanlarımızın bu mevzuyla ilgili ve hassas olmalarını istiyoruz. Yeni kaynak üretimini önemsiyoruz. Olmaması ismine kendilerini bilgilendirmek, bilinçlendirmek istiyoruz ancak bizim yaptığımız gayrette de alanlara girebilme noktasında biraz daha bize yardımcı olmalarını, kolaylaştırmalarını öneriyoruz.”