Nöbetçi Eczaneler
İstanbul Ticaret Borsası (İSTİB) Lideri Ali Kopuz, geçen yıl Türkiye dışında tüm zeytin üreticisi ülkelerde trajik kayıplar olduğunu belirterek, “Stoklarımızı dökme olarak ihraç edersek, Türk zeytinyağının global marketlerde yer bulmasını sağlayabilecek tarihi bir fırsatı tepmiş oluruz.” tabirlerini kullandı.
İSTİB’den yapılan açıklamada görüşlerine yer verilen Kopuz, Akdeniz çukurundaki kuraklığın zeytinyağında tarihi bir fırsat sunabileceğini belirtti.
19 Temmuz 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu Hakkında Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar ile zeytinyağı ihracatına fon kesintisi getirildiğini hatırlatan Kopuz, “Kilogram başına 20 sent kesintinin dökme zeytinyağı ihracatını kısıtlaması mümkün değil. Bugün Avrupa’da fiyatlar 8 avroya yaklaştı. Rekoltenin bu yıl da düşük olması beklendiğinden stoklardaki yağ daima kıymetleniyor. Bu nedenle dökme zeytinyağı ihracatı ivedilikle yasaklanmalı.” değerlendirmesinde bulundu.
Kopuz, geçen yıl Türkiye dışında tüm zeytin üreticisi ülkelerde trajik kayıplar olduğunu belirterek, “Bu yıl bizim üretimimiz de düşük olacak üzere görünüyor. Stoklarımızı dökme olarak ihraç edersek, Türk zeytinyağının global marketlerde yer bulmasını sağlayabilecek tarihi bir fırsatı tepmiş oluruz.”
Her geçen gün fiyatı yükselen bir eserin dökme olarak ihraç edilmesinin, öncelikle iç piyasayı olumsuz etkileyeceğini belirten Kopuz, şunları kaydetti:
“Zeytin ve zeytinyağı fiyatlarının global piyasalardaki artışının besin enflasyonuna olan tesirleri, ihracatın iç piyasadaki eser arzını düşürmesiyle artacaktır. Bugün yağlık zeytindeki fiyatlar, yakın vakitte sofralık zeytinin tarlada 120 TL bandına ulaşacağı ihtarını vermektedir. Bu durumdan besin enflasyonu olumsuz etkilenir.
Dökme zeytinyağının global pazara hakim ülkelerde paketlenerek satışa sunuluyor ve bu süreçte üretici ülke olarak Türkiye’nin karı az. Dünya zeytinyağı ihracatından en büyük hissesi alan İspanya ve akabinde gelen ülkelere gereksinimleri olan dökme zeytinyağını vermemiz, pazar hissesinde en küçük bir azalma yaşamadan durumlarını muhafazaları manasına gelecektir. Böylelikle, yıllardır katma bedelli zeytinyağı ihracatı manasına gelen ambalajlı yağlarımızın yurt dışındaki market raflarında yer bulması için yaptığımız uğraşta elde ettiğimiz en büyük fırsat kaçacaktır. Bu Türk zeytinyağının global raflarda yer bulması için tarihi bir fırsattır.”
Ali Kopuz, Türk zeytinyağının milletlerarası pazardaki hissesini artırabilmek için öncelikle hemen dökme zeytinyağı ihracatı büsbütün yasaklanması gerektiğini açıkladı.
Ambalajlı zeytinyağı ihracatında da 0,1 kg ile 5 kg’lık ambalajlara takviyenin artması gerektiğini belirten Kopuz, “Bu takviyeler 2013 yılındaki düzeylere getirilmeli. Uzun vadeli temaslar kurulabilmesi ve pazardaki hissemizin artışının sürdürülebilir olması için kelam konusu takviyeler en az 3 ya da 5 yıllık bir periyot için açıklanmalı.” sözlerini kullandı.
Kopuz, zeytinyağındaki sorunun boyutunun çok büyük olduğuna dikkat çekerek, “Art arda gelen kuraklık ve yok yıllarının tesiriyle zeytindeki arz çok düştü, fiyatlar bu yüzden daima artıyor. Bu nedenle dökme zeytinyağı yasaklanırken, 10 ve 18 kilogramlık ambalajlara da takviye verilmemeli, bilakis kısıtlama getirilmeli. Zira bilhassa İspanya, global pazardaki yerini kaybetmemek için bu gramajlardaki ambalajlarla yağ ithal ederek tekrar paketleme yapmayı göze alacak durumda.” diye konuştu.