Belçika Kralı’ndan Kongo özrü: Sömürgecilikle dolu yırtıcı bir tarih
-
Haber7 – ÖZEL
Katliam, sömürü, darbe ve işgaller üzerine inşa ettiği yerleşik sistemi çatırdayan Batılı ülkeler bir bir itiraf yarışına giriyor. Yüzyıllardır dünyanın dört bir yanında kan akıtıp ülkelerine sermaye transferi yapan Batılı devletlerin yetkilileri son periyotlarda adeta günah çıkarıyor.
ABD’den Almanya’ya, İtalya’dan İngiltere’ye, Belçika’dan Fransa’ya birçok üst seviye devlet yetkilisi, imza attıkları kanlı olayları itiraf ederek nedamet getiriyor. Son olarak İtalya’dan gelen darbe itirafı, Avrupa kıtasının çabucak hemen tamamında yankı bulurken, Batılı önderlerin yakın tarihte gerçekleştirdiği “kanlı” itiraflarını HABER7 okurları için derledik…
KADDAFİ İTİRAFI
İTALYA: İtalya Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Antonio Tajani, “Kaddafi’nin öldürülmesine müsaade vermek büyük bir küsurdu. Kaddafi bir demokrasi modeli olmayabilir lakin vefatıyla Kuzey Afrika’da istikrarsızlık başladı” dedi. (2023
SÖMÜRGE ÖZRÜ
ALMANYA: Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier: Sömürge yöneticileri olarak Almanlar da insanları baskı altında tuttu, sömürdü yağmaladı ve öldürdü. Yalnızca biz Almanlar değil, sömürge tarihi olan tüm Avrupa ülkeleri… Alman tarihinin bu kısmına karşı sorumluluğumuzla yüzleşmeliyiz.” (2021)
SOYKIRIMI TANIDILAR
ALMANYA: Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, 1904-1908 yılları ortasında Namibya’da Alman İmparatorluğu’nun Herero ve Namalara yönelik katliamlarını soykırım olarak tanımayı kabul etti. Korgeneral Lothar von Trotha’nın buyruğuyla işlenen vahşetin ‘soykırım’ olarak tanınması üzerinde anlaştıklarını açıkladı. Bakan Maas, “Namibya ile ortak tarihimizin en karanlık kısmıyla nasıl yüzleşeceğimiz konusunda mutabakata varmayı başardığımız için minnettarım. Almanya’nın tarihi ve ahlaki sorumluluğu ışığında Namibya’dan ve kurbanların torunlarından af dileyeceğiz” dedi. Almanya, 1904-1908 yıllarında Herero ve Nama halklarından 70 binden fazla kişiyi aç ve susuz bırakılarak toplama kamplarında öldürdü. (2021)
KATLİAMI KABULLENDİLER
ABD: 44’üncü ABD Lideri Barack Obama, “Bazen aldığım kararlar sivillerin vefatına yol açtı.” dedi. (2017)
ABD: Amerikan Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM), ABD öncülüğündeki DAEŞ zıddı memleketler arası koalisyonun, Suriye ve Irak’taki operasyonları sırasında 484 sivili “yanlışlıkla” öldürdüğünü açıkladı. CENTCOM, Ağustos 2014 ile Nisan 2017 ortasında Irak ve Suriye’de 21 bin 35 hava saldırısı düzenlendiği ve bu akınlara ait 440 sivil kayıp ihbarı geldiğini duyurdu. (2017)
DARBE İTİRAFLARI
ABD: Amerikan Merkezi Haberalma Örgütü, 1953 yılında İran’da düzenlenen darbedeki sorumluluğunu resmen kabul etti. Ulusal Güvenlik Arşivi’nin internet sitesinde Bilgi Edinme Özgürlüğü Yasası çerçevesinde yayımlanan dokümanlar, “Musaddık ve liderliğini yaptığı Ulusal Cephe Partisi hükümetinin devrilmesine yol açan askeri darbe, ABD dış siyaseti çerçevesinde CIA buyruğuyla düzenlendiğini” resmen ortaya koydu. (2013)
ABD: Beyaz Saray eski Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton, bir televizyon programında kendisini, “başka ülkelerde darbe planlamalarına yardımcı olmuş biri” olarak tanımladı. (2022)
Türkiye’de FETÖ’cü hainlerin kalkıştığı 15 Temmuz 2016’daki darbe teşebbüsü gecesi Fox televizyonuna katılan Bolton, “Türk ordusuna Erdoğan’ın yıkmaya çalıştığı anayasayı müdafaa yetkisi verildiği” söyleminde bulunarak kalkışmaya takviye verdi. Bolton, “Erdoğan devrilirse gözyaşı dökmem. Kalbimde Erdoğan için hiçbir merhamet yok” dedi. (2016)
“4,5 ASIR KAN AKITTIK!”
FRANSA: 22’inci Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac: “Biz dört buçuk asır boyunca Afrika’nın kanını akıttık. Sonra hammaddelerini gasp ettik, yağmaladık. Din ismine kültürlerini yıktık. Bugün natürel bu nev’i şeyleri daha usturuplu, daha şık yapmak gerekiyor. Artık burs vererek en kıymetli beyinlerini aşırıyoruz. Sonra ‘Afrika seçkin çıkaramıyor’ diyoruz, onun kıymetine zenginleştikten sonra ona ders veriyoruz.” (2001)
“CÜZDANIMIZDAKİ PARA SÖMÜRÜDEN GELİYOR!”
FRANSA: 22. Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac: “Bir şey unutuluyor. Fransızların cüzdanındaki para yalnızca buradan değil tahminen, lakin büyük kısmı yüzyıllardır Afrika’nın sömürülmesinden geliyor. Cömertlikten kelam etmiyorum, bir modül sağduyu, adalet… Onlardan alınanın geri verilmesi için… Bu, yakın gelecekte karşılaşılabilecek çok berbat siyasi sonuçlar ve sarsıntılardan kaçınmak için o kadar gerekli ki!” (2007)
“SÖMÜRDÜK, ÖZÜR DİLERİZ”
FRANSA: 25. Fransa Cumhurbaşkanı Macron, “Sömürgecilik Fransa Cumhuriyeti’nin büyük ve önemli bir kusuruydu. Sömürgecilik barbarlıktı ve bununla yüzleşilmeli; ayrıyeten bütün kurbanlarından özür dilenmeliydi.” dedi. (2017)
FRANSA: 25. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Ruanda ziyareti sırasında 1994 soykırımında sorumluluklarını kabul ettiğini fakat Fransa’nın kabahat ortağı olmadığını söyledi. Macron, “Fransa, bölgesel bir çatışmayı yahut iç savaşı önlemek isteyerek aslında soykırım rejiminin yanında durduğunu anlamadı. Fransa, en açık görüşlü gözlemcilerin ikazlarını görmezden gelerek, tam olarak bundan kaçınmaya çalışsa bile, en kötüyle sonuçlanan bir döngüde ezici bir sorumluluk üstlendi. Fransa’nın bir misyonu var, tarihle yüzleşmek ve gerçeğin incelenmesine çok uzun müddet sessiz kalarak Ruanda halkının çektiği acıları tanımak.” dedi. (2021)
“DARBEYLE DEVİRDİK”
İNGİLTERE: Eski İngiltere Dışişleri Bakanı David Owen, daha evvel ABD’nin Merkezi İstihbarat Örgütü’nün (CIA) ABD-İngiltere iştirakinde gerçekleştiğini kabul ettiği darbenin İngiltere tarafından da itiraf edilmesinin ülkenin güvenirliğine olumlu katkı sunacağını belirtti. 1977 ila 1979 ortasında bakanlık yapan Owen, Musaddık’ın devrilmesinin yanlış bir adım olduğunu, demokratik bir İran’ın kurulması uğraşına darbe vurduğunu ve şu anki rejimin ortaya çıkmasına yol açtığını tabir etti. (2023)
BİR SÖMÜRGE ÖZRÜ DAHA
BELÇİKA: Belçika Hükümdarı Philippe. Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nde Cumhurbaşkanı Felix Tshisekedi’ye yazdığı mektubunda sömürge itirafında bulndu. Kral Philippe, Kongo ile Belçika’nın tarihi geçmişinin acılı dönemler içerdiğine işaret ederek, “Geçmişte ortak hafızamızda hala yer eden kimi şiddet olayları ile birlikte zulme tanıklık edildi. Geçmişte yaşanan acılar için derin ıstırabımı söz etmek istiyorum. Belçika Parlamentosunun sömürgeci geçmişe ait araştırma yapılmasına dair başlattığı çalışmaları destekliyorum.” sözlerini kullandı. (2020)
Kral 2. Leopold, kendi mülkü ilan ettiği Kongo’yu yıllarca yağmalamış, milyonlarca kişinin vefatına neden olmuş, cani uygulamalarıyla vakit içinde “Kongo Kasabı” olarak anılıyor.
HEDEFLERİ TERÖR DEĞİL SİVİLLER
AVUSTRALYA: Avustralya Genelkurmay Lideri Angus Campbell, 2020 yılında Avustralyalı askerlerin Afganistan’da 39 sivili öldürdüğünü itiraf etti. General Campbell, “Afganistan halkından, Avustralya Savunma Kuvvetleri ismine, Avustralya askerlerinin rastgele bir hatası için samimiyetle ve kayıtsız koşulsuz özür dilerim.” dedi. Avustralyalı askerlerin Afganistan’da savaş hatası işlediğine dair savları soruşturan Avustralya Savunma Kuvvetleri Genel Müfettişi tarafından hazırlanan rapor, 39 Afgan sivilin öldürüldüğünü ortaya koydu. (2020)
SOYKIRIMDA SUÇLULAR
HOLLANDA: Eski Hollanda Savunma Bakanı Joris Voorhoeve, “Birleşmiş Milletler, Srebrenitsa’da hava dayanağına müsaade vermiş olsaydı, kitlesel katliamların önüne geçilebilecekti.” dedi. Hollanda Yüksek Mahkemesi, Yugoslavya İç Savaşı’nda en kitlesel ölümlerin yaşandığı Srebrenista’da 1995 yılında yaklaşık 300 Boşnak erkeğin öldürülmesinden Hollanda’nın kısmen sorumlu olduğuna hükmetti. Mahkeme yasadışı hareket ettiğini açıkladığı Hollanda askerlerini de hatalı buldu. (2019)