Nöbetçi Eczaneler
Günlerdir seçimler ile alakalı çeşitli senaryolar yazılıyor ve birçok senaryonun dayandığı ana tabanı neredeyse Kürtler oluşturuyor. Kılıçdaroğlu ise bilhassa son vakitlerde oy gelmeyeceğini anlamış ki, gece vakti görüntüler yayınlıyor ve Kürtler ile alakalı olarak palavra yanlış şeyler söylüyor ve AK Parti’nin, Kürtleri terörist kavramı ile yaftaladığını ve yabancılaştırdığını tabir ediyor. Kılıçdaroğlu’nun söylediklerinin gerçek olmadığını hepimiz biliyoruz, zira bölgede yaşayan bir akademisyen ve vatandaş olarak AK Parti’nin 20 yıldır bölgede yaptıklarını şahsen görüyor ve takip ediyorum. Elbette bütün siyasal partilerin ülkede yaşayan seçmenlere yönelik politik tercihleri oldu lakin temel sorun birçok noktada es geçildi. Pekala Kürtler ne istedi ya da istediklerinden neler gerçekleşti? Bu sorulara verilen yada verilecek olan yanıtlara bakıldığında Kürt toplumsal hafızasının kıymetli bir oranı karşılığı AK Parti’de buldu.
Çünkü AK Parti, son 20 yılda yalnızca Kürtleri değil bütün toplumu kucaklayan bir siyaset izledi. İzlediği siyasetin sosyolojisini pratiğe dökerken de alana çıktı ve politik tercihlerin ortaya çıkardığı sorunları alanda tahlil etti. Özelde ise birçok toplumsal yapı ile yakından ilgilendi ve mevzulara dair tahlil stratejileri ortaya koydu. Bilhassa Kürt toplumu ile alakalı yaptığı ıslahatlar ve attığı adımlar, Kürtlerin, AK Parti ile birlikte kurdukları diyalektiği şekillendirdi. Kürtler, AK Parti’nin tercihleri ortasında değil tam aksine hizmet sundukları en değerli toplumsal katmanlardan biri haline geldi. Süreç sonunda ise Kürtler, AK Parti’nin neden desteklenmesi gerektiğine yönelik çeşitli tercihler geliştirdi.
AK Parti, Kürtçenin gelişimi ve yayını ile alakalı değerli adımlar attı
AK Parti’nin, bilhassa 2009’dan sonra ülkemizdeki bütün mahallî lisanlara yönelik tutumu hayli özgürleştirici ve süreci destekleyici nitelikte devam etti. Anadil tartışmalarının önündeki mahzurları kaldırdı ve kamuda Kürtçe bilen çalışanlar istihdam etmeye başladı. Kürtçe tercümanlar ve Kürtçe davet merkezleri bu gelişmeleri süratlice takip etti. Yalnızca Kürtçe değil birçok lisanda propaganda hakkı tanındı ve birçok sokak gösterisi yahut gibisi pratikler çeşitli lisanlarda yapılmaya başlandı. Kürtçe ile birlikte Ermenice, Rumca üzere lisanlarda de sokak şovları düzenlendi ve hiçbir toplumsal sorun yaşanmadı.
Kürtçe seçmeli dersler müfredata dahil edildi
AK Parti, Ulusal Eğitim müfredatına Kürtçe seçmeli ders uygulamasını ekledi lakin Kürtçe savunuculuğu yapan HDP’li isimlerin hiçbiri bu dersi çocuklarına tercih ettirmedi. HDP’nin anadilde eğitim talebine yönelik verilen bu okkalı yanıt, Kürt seçmenlerin de, HDP’nin asıl niyetini anlamasına yardımcı oldu. HDP, Kürtçe ile alakalı bir düzenleme teşebbüsünden yana olmadı, zira HDP sorun yumaklarından beslenen bir siyasal örgütlenmeye dönmüştü. Böylesi bir sorunun ortadan kalkması demek HDP’nin de sonu manasına gelecekti. Mesela özel okullarda Kürtçe eğitim hakkı tanındı lakin HDP tekrar bu hususu hiç gündeme getirmedi.
Kürtçe isimlerin kullanımı başladı
AK Parti, hiçbir vakit HDP’nin Kürt halkı düşmanlığını es geçmedi ve Kürtçeye yönelik düzenlemelere devam etti. Bilhassa bölgede çocuklarına Kürtçe isim vermek isteyen aileler için resmi düzenlemeler getirdi. Yerleşim yerlerinin Kürtçe olarak tabelalara yazılmasını sağladı ve yalnızca Kürtçe ile değil öteki mahallî lisanları de sürece dahil etti. Bugün Bitlis ilinin yahut Güroymak ilçesinin girişlerinde dört lisan ile yazılmış “hoşgeldiniz” tabiri artık görülebilir hale geldi. Bölgedeki birçok ilin giriş ve çıkışlarında çok-dillilik prensibinin görünür haline gelen tabelaların tekrar hazırlanmasını sağladı. Çocukları için küçük yaşta Kürtçe tahsili isteyen aileler için kreşler, anaokulları ve kursların açılmasını sağladı lakin bu kurumlara ilgi çok fazla olmadı. HDP’li hiçbir isim tekrar bu teşebbüslerin hiçbirine katkı sağlamadı. Daima Kürtçe yayın yapan TRT6’yı kurdu ve öbür lisanları de bu süreçte kanalın programına dahil etti. Çeşitli konukların lokal lisanlarında programlar yapmasına imkan sağladı.
Kürtçe çizgi sinema, program ve tiyatrolar düzenlendi, düzenleniyor
Kürtçe çizgi sinemalar ve birçok Kürtçe program düzenlendi. Ayrıyeten Kürtçe tiyatroların sergilenmesi için müsaadeler çıkarıldı. Kürtçe edebiyatının önde gelen yapıtlarının kaybını önlemek için Kültür bakanlığı öncülüğünde birçok çalışmanın yayınlanmasını sağladı ve tahminen de en değerli adım olarak Kürtçeyi, lisans, lisansüstü ve doktora için geçerli hale getirdi.
Kürtçe yüksek lisans ve doktora tezleri yazıldı
Bugün Van YYÜ, Mardin Artuklu ve Bingöl üniversitesi üzere birçok üniversitede Kürtçe ile birlikte birçok lokal lisanda eğitim verdirtmeye başladı. Master ve doktora tezleri hazırlandı. Hazırlanan çalışmaların birden fazla Kürtçe olarak birçok yayınevinde basıldı ve piyasa sunuldu. Kürtçenin, üniversitelerdeki varlığı tıpkı vakitte bir istihdam alanı olarak da devam etti. KPSS imtihanı ile birlikte atamalar yapıldı ve devlet, birinci kere Kürtçe için kamuda istihdam alımı yaptı. Bu gelişmeler sosyolojik olarak da karşılık buldu. Mesela cezaevlerinde Kürtçe konuşmalarda yaşanan meseleler ortadan kalktı; mahkemelerde anadilde savunma hakkı elde edildi ve Kürtçe-Türkçe/Türkçe-Kürtçe sözlükler hazırlandı. Q, X, W üzere harfleri kullanmada artık bir sorun yaşanmıyordu ve üniversitelerde imtihanlar Kürtçe yapılmaya başlandı. Bu imtihanlar bilhassa bölgede çeşitli lisanlarda devam etti ve anadil özgürlüğü sonuna kadar hissedildi. Ayrıyeten Cumhurbaşkanlığı başta olma üzere tüm devlet kurumlarının internet sayfasına Kürtçe duyurular yapılmaya başlandı ve Diyanet İşleri Başkanlığı’nın Kürtçe Kuran-ı Kerim meali hazırladıktan sonra dağıtmaya başlaması, Kürtçe savunusunu faşizmin odağına getirmeye çabalayan bütün uğraşları boşa çıkardı.
AK Parti, sosyolojik kazanımları da sağladı
AK Parti’nin lisan ile alakalı düzenlediği girift süreç sonunda netleşti ve bir sisteme kavuştu ama HDP’nin, Kürtçe üzerinden siyasi tutarsızlığı devam etti. HDP hiçbir vakit bir siyasal parti olamadı, olmaya da çalışmadı. Zira HDP’nin kaos siyasetinin her vakit tutacağı ön görüldü, şayet HDP, AK Parti’nin kazanımlarına kucak açsaydı, bu halin kendileri ile birlikte tıpkı vakitte PKK’nın da sonunun olacağını biliyordu. Bu siyasal halin farkında olan AK Parti ise lisan kazanımlarının yanına sosyolojik kazanımları da ekledi. Bilhassa AK Parti öncesi bir rejim sorunu olan Kürt problemini çözdü ve inkâr siyasetlerini sonlandırdı. Tüm toplumsal bölümlere eşit ve adil bir telaffuzla yaklaştı. Bilhassa bölgede derin yaralara yol açan faili meçhul cinayetlerin üstüne gitti ve birçok davanın seyrini değiştirdi. Boşalan köyler tekrar kalabalıklaştı ve yakılan ormanların tekrar ekilmesini sağladı.
Kırsal kesimde yayla ve meralar kullanıma açıldı
Yıllar sonra yasaklanan yayla ve meraları kullanıma açtı. Geçmiş yıllarda vatandaşlık sorunu yaşayan birçok isme ve şahsa hakları ve vatandaşlıkları geri verildi. Her toplumsal kısmın din ve inanç özgürlüğünü garanti altına aldı. Terör nedeniyle ziyan gören ailelerin eksiklerini temin etti ve onlara istihdam imkanları sağladı. Beyaz torosların varlığına son verdi, vesayeti ortadan kaldırdı ve azap üzere tüyler ürperten aksiyonları sona erdirdi. Halk nezdinde kıymetli yeri olan Medrese geleneğini korudu ve bölgede mahallî din adamlarını din vazifelisi olarak kamu kurumlarına kazandırdı. HDP’nin her hareketinde ağır hasarlar gören esnafa dayanak oldu ve bölge halkının bu çeşit endişelerden arınmasını sağladı. Newruz anmalarında sokağa çıkmaya korkan ve neredeyse sokağa çıkma yasağı ilan edilmiş üzere benimsenen tarihler artık sorun olmaktan çıktı ve yılın her günü, bölge halkının gündemden ziyan görmesinin önüne geçildi. Bölgede çeşitli yatırımlar yaptı ve refah oranını yükseltti. Birçok yerde tabiat turizmini tekrar canlandırdı ve ömür kalitesinin artmasına katkı sağladı.
Asfaltlanmayan köy yolu kalmadı
AK Parti toplumsal kazanımlarla birlikte bölge halkına eğitim ve ekonomik kazanımlar da sundu. Bilhassa ulaşım konusunda önemli katkılar sağladı. Neredeyse asfalt olmayan yol kalmadı ve bütün yollar bölünmüş hale getirildi. PKK’nın her keresinde çeşitli düzeneklerle bozmaya çalıştığı sistemi, AK Parti tekrar inşa etti. Köy okulları için taşımalı servisi en ücra köşelere kadar işlevselleştirdi ve eğitim için imkanları uygulanabilir hale getirdi. Binlerce yeni okul, yüzlerce hastane, binlerce kilometre yol, parklar, toplumsal tesisler, barajlar, tüneller, köprüler ve neredeyse her ile bir havalimanı inşa etti.
AK Parti, halk ile devlet ortasındaki öç sosyolojisin bitirdi
2002’den itibaren işsizlik maaşı, engelli maaşı, yaşlılık maaşı, yakacak ve barınma yardımı, dul maaşları, öksüz ve yetim yardımı, doğum yardımı, toplumsal konut projeleri ve meskende sıhhat hizmetleri üzere sonsuz sayıda toplumsal devlet siyasetini hayata geçirdi. Bölge halkı toplumsal devletin ne olduğunu anladı ve devlet ile halk ortasındaki kan davası/öç sosyolojisi AK Parti periyodunda sona erdi