Nöbetçi Eczaneler
Gaziantep’te avukat İmam Akgün Çuhadaroğlu, geçen yıl ekim ayında meskenine gelen tebligat ile 21 Eylül 2022 tarihinde arabasıyla trafikte ilerlerken cep telefonu ile görüşme yaparak kural ihlali yaptığı gerekçesiyle 427 lira idari para cezası kesildiğini öğrendi. Ceza makbuzunda telefon ile görüşme yaptığını gösteren rastgele bir görsel bulunmaması üzerine Çuhadaroğlu, cezanın iptali için 2’nci Sulh Ceza Hakimliği’ne itirazda bulundu.
Söz konusu tarihte arabasını kullanmış olabileceğini fakat telefonla görüşme yapmadığını ve ceza tutanağında da rastgele bir görsel bulunmadığını belirten Çuhadaroğlu’nun müracaatının akabinde Sulh Ceza Hakimliği inceleme başlattı. Emniyet Müdürlüğü’nden de cezaya ait bilgi ve dokümanları talep eden hakimlik, cezanın fahri trafik müfettişinin bildirmesi üzerine kesildiğini saptadı. Yapılan kıymetlendirme sonunda hakimlik, kabahati belgeleyen rastgele bir fotoğraf yahut kamera kaydının ibraz edilememesinin keyfiliğe yol açabileceği üzere yanlış kaydedilebilecek plakaya ceza kesilmiş olabileceğini göz önünde tutarak kanıt yetersizliği nedeniyle cezanın iptal edilerek kaldırılmasına karar verdi.
‘SOMUT KANITI OLMAYAN CEZALAR İTİRAZ İLE İPTAL EDİLİR’
Kararın kendisine bildirimi ile cezanın kaldırıldığını öğrenen Çuhadaroğlu, vatandaşların da benzeri durumlarda yasal yollara başvurmasını istedi. Hukukî olarak somut kanıta dayanmayan cezaların iptalinin mahkemelerce kabul edildiğini belirten Çuhadaroğlu, şöyle konuştu:
“Geçen yıl eylül ayında aracımla seyir halinde iken telefon ile konuştuğum münasebeti ile hakkımda idari para cezası yani trafik cezası kesildiğini öğrendim. Ceza tutanağında rastgele bir görsel kanıt olmadığını görünce, yasal müddet içerisinde itiraz hakkımı kulandım. İtiraz münasebetlerimde; rastgele bir görsel görüntü kaydı olmadığını yani somut bir kanıta dayanmadığını bunun da keyfilik olduğunu lisana getirdim. Hasebiyle bu cezanın haksız ve hukuka karşıt somut kanıtlarla pekiştirilmediğinden cezanın iptal edilmesini talep ettim. Mahkeme bu talebimi dikkate alarak bunun haksız bir ceza olduğuna karar vererek itirazımı kabul etti. Sonuç olarak mahkeme, yaptığım itirazı yerinde gördü. Rastgele somut kanıtlara dayanmayan bu olayda ceza kesilemeyeceğini görseller ile bunun desteklenmesi gerektiğini, fahri trafik müfettişinin de yanılma hissesinin olabileceğini belirterek ceza iptal edildi. Vatandaşlara bu formda ceza makbuzu geldiğinde fotoğraf ya da görüntü kaydının olup olmadığını dikkate alsınlar. Şayet o biçimde görsel bir kanıt yoksa haklarını arama açısından cezanın iptali için Sulh Ceza Mahkemelerine başvurmalarını tavsiye ediyorum. Hukukî olarak somut bir kanıta dayanmayan bu cezaların iptali mahkemelerce kabul edilmektedir.”
İKİ CEZA BİRDEN
Somut kanıt dışında trafik cezalarında tekrar sık rastlanan bir başka haksız uygulama ise iki cezanın birden kesilmesi. Yasaklı yerlerde park edilmesi durumunda, birden fazla vakit hem araç çekiliyor hem de araç sahibine idari para cezası uygulanıyor. Fakat kanuna nazaran; bir ihlale iki başka cezanın uygulanması yasal olmadığı için para cezaları çoğunlukla iptal ediliyor. Ayrıyeten sürat limiti cezalarında da kaç kilometrelik (km) bir fark olduğu kıymetli. Yani 1-2 km farkla ceza yazıldıysa bu cezaların da iptal olma ihtimali var. Zira bu hudut aşımı hava koşulları üzere sebeplerle makul görülebiliyor.
GÖRÜNÜR OLMALI
Vatandaşların maruz kaldığı bir başka durum da ceza kesilen yerlerde ikaz levhası (radar var vb) olmaması. Meğer trafik üniteleri, işaret ve ikaz levhalarını şoförlerin göreceği formda koyarak vatandaşı uyarmakla yükümlü. Bilakis adeta gizleyerek ceza kesilirse bu cezalar iptal edilebilir. Bunun dışında kesintisiz olarak devam eden tek bir hareket nedeniyle bir şoföre tıpkı saniyede elektronik sistem ve kameralar üzerinden ceza kesilmesi yasaya ters. Yani elektronik sistemlerle saniyeler ortasında arka arda ceza kesilmesi hukuka uygun değil. Bu üzere durumlarla karşılaşan vatandaşlar da cezalara itiraz edebilir.
NEREYE İTİRAZ EDİLİR?
Trafik cezasına itiraz Sulh Ceza Mahkemesi’ne dilekçe yazılarak ya da e-Devlet üzerinden yapılabilir. Sulh Ceza Mahkemesi’ne hitap edilerek yazılan trafik cezası itiraz dilekçe talepleri kısa müddet içerisinde sürece alınarak üzerinde inceleme başlatılıyor. Dilekçe tüm ayrıntıları ile cezanın içeriğini kapsayacak halde hazırlanmalı ve itiraz bu biçimde yapılmalı. İtiraz etmek isteyen şahıslar cezanın alındığı gün prestiji ile 15 gün içerisinde dilekçe hazırlayarak göndermeli. E-Devlet üzerinden yapmak isteyen vatandaşlar ise UYAP Vatandaş Portal aracılığıyla trafik cezalarına itiraz edebilir. Fakat bunun için vatandaşın Elektronik İmza yahut Taşınabilir İmza sahibi olması gerekiyor.
BORÇ HER AY KATLANIYOR
14 milyon vatandaşı ilgilendiren yapılandırma yasası 12 Mart tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmişti. Buna nazaran; 31 Aralık 2022’den evvel doğan vergi ve prim borçları ile müracaat tarihine kadar bildiri edilen idari para cezaları yapılandırılabilecek. Bu kapsamda trafik cezaları, MTV borçları, tahsil ve katkı kredisi borçlarını yapılandırmak için 31 Mayıs’a kadar müracaat yapılabilecek. Köprü ve otoyol kaçak geçişleri yapılandırma kapsamında olacak. Olağan kaidelerde trafik cezası bildiri edildiği tarihten itibaren 15 gün içinde ödenirse, yüzde 25 indirim yapılıyor. Bu mühlet sonunda ise ödenmeyen cezalar için her ay yüzde 5 faiz uygulanıyor. Yapılandırma ise katlanan borçlarda kıymetli indirim sağlıyor.
YÜZDE 59 AVANTAJ SUNUYOR
Örneğin; 2021’de kesilen 2 bin 453 liralık bir borç yüzde 85 gecikme faiziyle 4 bin 538 liraya çıkıyor. Kelam konusu borç yapılandırıldığı vakit yüzde 12.75’lik (312.76 lira) yeni enflasyon farkıyla 2 bin 765.76 lira oluyor.
Eğer bu borç 36 taksitte yani 3 yılda ödenirse taksit katsayısıyla yeni meblağ 3 bin 512 lira olarak hesaplanıyor. Böylelikle her ay ödenecek taksit fiyatı da 97.57 lira oluyor. Şayet bu borç tek seferde yani peşin ödenmek istenirse bu durumda 2 bin 453 liralık trafik cezasının anaparasından yüzde 25 indirim yapıldığı üzere eklenen 312.76 liralık enflasyon farkının yüzde 90’ı da siliniyor. Böylelikle toplam ödenecek borç 1.871 liraya düşüyor. Bir öbür tabirle faiziyle 4 bin 538 lira olan borçta tam yüzde 59 indirim yapılmış oluyor.